اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الحریم
وَ مَنْ یَکْفُرْ بِالْإیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ [مائده - 5]
و هر کس به ایمان کافر شود عمل او تباه شده و در آخرت از زیانکاران خواهد بود.
کفر به ایمان عبارت نسبتاً عجیبی است، در قرآن کریم،
کفر به طاغوت (آیه 256 سوره بقره)،
کفر به آیات خداوند (آیه 14 سوره نساء)
کفر به خدا، ملائکه، انبیا، کتب آسمانی و آخرت (آیه 136، سوره نساء)
کفر به قرآن (آیات 99 و 121 سوره بقره)
و کفر به معجزه خداوند (آیه 115 سوره مائده) آمده است.
اما تعبیر کفر به ایمان، تعبیر نسبتاً عجیبی است.
اگر به روایات معصومین علیهم السلام که یگانه تبیینگران حقیقی قرآن به گواه خود قرآن (آیات 44 و 64 سوره نحل) هستند رجوع کنیم در مییابیم که مقصود از ایمان در این آیه شریفه پذیرش ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است.به عنوان نمونه در کتاب شریف بصائر الدرجات ابی حمزه از حضرت امام محمد باقر علیه السلام روایت کرده است که:
عَنْ أَبِیحَمْزَهًَْ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَر (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی:
وَ مَنْ یَکْفُرْ بِالْإِیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِینَ قَالَ تَفْسِیرُهَا فِی بَطْنِ الْقُرْآنِ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِوَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) هُوَ الْإِیمَان.
از امام باقر (علیه السلام) دربارهی آیه: [وَ مَن یَکْفُرْ بِالإِیمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عمَلُهُ وَهُوَ فِی الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ * هر کس به ایمان کفر بورزد، پس تمام اعمالش نابود میشود و در آخرت از زیانکاران خواهد بود] پرسیدم.
ایشان فرمود: «تفسیر آن در بطن قرآن این است که:
و هرکه به ولایت علی (علیه السلام) کفر ورزد،[پس اعمالش حبط و نابود است] و علی (علیه السلام) همان ایمان است».
بصائرالدرجات: ص ۷۷ - نور الثقلین: ج1، ص 595 - تفسیر کنز الدقائق: ج4، ص 45 - تفسیر البرهان: ج2، ص 253 - بحار النوار: ج35، ص 369
علامه طباطبایی پس از نقل این حدیث در تفسیر المیزان چنین بیان میدارد:
این معنا همانطور که خود امام (علیه السلام) فرمود بطن قرآن است که در مقابل ظهر آن
یا ظاهر آن است، ممکن هم هست که بگوئیم این گفتار
امام (علیه السلام) از باب جری است، یعنی تطبیق یک عنوان کلی بر مهمترین مصداق آن،
البته
این را هم بگوئیم که رسول خدا (صلوات الله علیه و آله) در آن روزی که- روز جنگ خندق- علی (علیه السلام)
را به جنگ با عمرو بن عبد ود روانه میکرد آن جناب را ایمان خواند، چون در
آن روز فرمود:
«برز الایمان کله الی الکفر کله * همه ایمان رفت به جنگ با همه کفر» «1»، و در این معنا [یعنی خطاب کردن امیرالمؤمنین به ایمان] روایات
دیگری نیز هست.
(1) بصائر الدرجات: ص 77 - بحارالانوار: ج 20، ص 215
تفسیر المیزان: ج5، ص352
بر این اساس با توجه به اینکه بنابر فرمایشات رسول خدا صلوات الله علیه و آله یکی از نامهای امیرالمؤمنین ایمان است، چنانچه در منابع اهل سنت نیز به آن تصریح شده، به عنوان نمونه کمال الدین دمیری در اثر معروف خود حیاة الحیوان الکبرى نیز به این حدیث نبوی در جنگ خندق اشاره کرده و آن را نقل کرده (در جلد 1، ص 387) حتی با استناد به خود منابع اهل سنت و این آیه از قرآن کریم نیز، بدون ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیهما السلام، تمام اعمال نیک انسان حبط و نابود میگردد!
به چند روایت بسیار ارزشمند دیگر در تفسیر این آیه شریفه توجه فرمایید:
رسول خدا حضرت محمد مصطفی صلوات الله علیه و آله:
عَنْ أَبِیجَعْفَرٍ مُحَمَّدِبْنِعَلِیٍّ (علیه السلام) قَال خَرَجَ
رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ذَاتَ یَوْمٍ وَ هُوَ رَاکِبٌ وَ
خَرَجَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ هُوَ یَمْشِی فَقَالَ لَهُ یَا
أَبَاالْحَسَن (علیه السلام) ... وَ مَنْ لَمْ یَلْقَهُ بِوَلاَیَتِکَ لَمْ یَلْقَهُ بِشَیْءٍ وَ لَقَدْ أَنْزَلَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیَّ - « یٰا أَیُّهَا اَلرَّسُولُ بَلِّغْ مٰا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ » یَعْنِی فِی وَلاَیَتِکَ یَا عَلِیُّ «وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمٰا بَلَّغْتَ رِسٰالَتَهُ
» وَ لَوْ لَمْ أُبَلِّغْ مَا أُمِرْتُ بِهِ مِنْ وَلاَیَتِکَ لَحَبِطَ
عَمَلِی وَ مَنْ لَقِیَ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِغَیْرِ وَلاَیَتِکَ « فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ
» وَعْدٌ یُنْجَزُ لِی وَ مَا أَقُولُ إِلاَّ قَوْلَ رَبِّی تَبَارَکَ وَ
تَعَالَى وَ إِنَّ اَلَّذِی أَقُولُ لَمِنَ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
أَنْزَلَهُ فِیکَ .
از امام باقر (علیه السلام) روایت است: روزی رسول خدا (صلی الله علیه و
آله) سواره بیرون شد و علی (علیه السلام) همراهش پیاده میرفت.
فرمود: «ای
اباالحسن...
هر که بدون ولایت تو خدا را دیدار کند بیچیز است و این حقیقتی است که خداى عز و جل به من نازل
کرده «یٰا أَیُّهَا اَلرَّسُولُ بَلِّغْ مٰا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ (مائده-67) ای پیغمبر، آنچه را پروردگارت به تو نازل کرده ابلاغ کن!» مقصود از آن پیام، اعلام ولایت توست ای علی!
«وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمٰا بَلَّغْتَ رِسٰالَتَهُ (مائده - 67) و اگر آن پیام را نرسانی رسالتت را ابلاغ نکردهای!» یعنی اگر آن پیام را مبنی بر اعلام ولایت تو نرسانده بودم، عملم حبط میشد
و هر که خدا را بىولایت تو
ملاقات کند عملش حبط است
این وعده ایست که براى من قطعی است، و من چیزی نگویم جز
آنکه پروردگارم گوید و آنچه گویم از طرف خداى عز و جل گویم که در باره تو
نازل کرده است.
امالی (شیخ صدوق): ج1، ص494 - تفسیر فرات کوفی: ج1، ص180 - تأویل الآیات: ج1، ص222 - تفسیر البرهان: ج3، ص35 - بحارانوار: ج38، ص105
مولی امیرالمؤمنین علی علیه السلام:
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)-
فِی خَبَرِ الزِّنْدِیقِ الَّذِی سَأَلَ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه
السلام) عَمَّا زَعَمَ مِنَ التَّنَاقُضِ فِی الْقُرْآنحَیْثُ قَالَ
أَجِدُ اللَّهَ یَقُولُ
فَمَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ وَ هُوَ
مُؤْمِنٌ
فَلا کُفْرانَ لِسَعْیِهِ
وَ یَقُولُ
وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ
تابَ
فَقَالَ علی (علیه السلام) وَ أَمَّا قَوْلُهُ: فَمَنْ یَعْمَلْ مِنَ
الصَّالِحاتِ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلا کُفْرانَ لِسَعْیِهِ وَ قَوْلُهُ: وَ
إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدی
فَإِنَّ ذَلِکَ کُلَّهُ لَا یُغْنِی إِلَّا مَعَ الِاهْتِدَاءِ
وَ لَیْسَ
کُلُّ مَنْ وَقَعَ عَلَیْهِ اسْمُ الْإِیمَانِ کَانَ حَقِیقاً
بِالنَّجَاهًِْ مِمَّا هَلَکَ بِهِ الْغُوَاهًُْ
وَ لَوْ کَانَ ذَلِکَ
کَذَلِکَ لَنَجَتِ الْیَهُودُ مَعَ اعْتِرَافِهَا بِالتَّوْحِیدِ وَ
إِقْرَارِهَا بِاللَّهِ وَ نَجَا سَائِرُ الْمُقِرِّینَ
بِالْوَحْدَانِیَّهًِْ مِنْ إِبْلِیسَ فَمَنْ دُونَهُ فِی الْکُفْرِ ...
فَمَنْ لَمْ یَهْتَدِ مِنْ أَهْلِ الْإِیمَانِ إِلَی سَبِیلِ النَّجَاهًِْ
لَمْ یُغْنِ عَنْهُ إِیمَانُهُ بِاللَّهِ مَعَ دَفْعِهِ حَقَّ
أَوْلِیَائِهِ وَ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ
الْخاسِرِینَ
وَ کَذَلِکَ قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ: فَلَمْ یَکُ
یَنْفَعُهُمْ إِیمانُهُمْ لَمَّا رَأَوْا بَأْسَنا
وَ هَذَا کَثِیرٌ فِی
کِتَابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ الْهِدَایَهًُْ فِی الْوَلَایَهًِْ کَمَا
قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ:
وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ
الَّذِینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللهِ هُمُ الْغالِبُونَ.
امام علی (علیه السلام)-
امیرالمؤمنین (علیه السلام) در پاسخ زندیقی که گفت در قرآن تناقض وجود
دارد،
فرمود: «امّا کلام حق تعالی: و هر کس چیزی از اعمال شایسته بجا آورد،
درحالیکه ایمان داشته باشد، کوشش او ناسپاسی نخواهد شد. (
انبیاء/۹۴).
و هر کس که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند و به راه هدایت یابد، میآمرزمش. (
طه/۸۲).
تمامی اینها بدون هدایتشدن، نیازی را برآورده نمیسازد
و اینگونه نیست
که هرکس نام ایمان بر خودداشته باشد، سزاوار آن است که از مهلکههای
گمراهان نجات یابد.
اگر چنین بود، یهودیان با اعتراف خود به توحید و اقرار
بهوجود خداوند، نجات مییافتند
و دیگر کسانیکه به یگانگی خداوند اقرار
میکنند نیز، از ابلیس گرفته تا پیروان او در کفرورزی، همه نجات
مییافتند...
پس هرکه از اهل ایمان سوی راه نجات، هدایت نیابد، ایمان او به
خداوند تبارکوتعالی همراه با پایمالکردن حقّ اولیای خدا، هیچ بهرهای به
او نمیرساند؛ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ
الْخاسِرینَ همچنین خداوند سبحان فرمود:
امّا بدان هنگام که عذاب ما را
دیدند دیگر ایمانشان برایشان سودی نبخشید. (
غافر/۸۵).
و از این دست آیه، در کتاب خداوند عزّوجلّ بسیار است
و هدایت [در قرآن] همان ولایت
است، چنانکه خداوند عزّوجلّ فرمود: وَمَن یَتَوَلَّ الله وَرَسُولَهُ
وَالَّذِینَ آمَنُواْ فَإِنَّ حِزْبَ الله هُمُ الْغَالِبُونَ».
احتجاج: ح1، ص240 - تفسیر کنز الدقائق: ج5، ص474 - تفسیر نور الثقلین:ج2، ص 226 - تفسیر البرهان: ج5، ص821 - بحارالأنوار: ج۶۵، ص۲۶۴
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)-
إِنَّ لِعَلِیِّبْنِأَبِیطَالِبٍ (علیه السلام) فِی کِتَابِ اللَّهِ
أَسْمَاءَ لَایَعْرِفُهَا النَّاسُ قُلْنَا وَ مَا هِیَ قَالَ سَمَّاهُ
الْإِیمَانَ فَقَالَ: وَ مَنْ یَکْفُرْ بِالْإِیمانِ فَقَدْ حَبِطَ
عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِینَ.
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)-
جعفر بن احمد با سند خود از ابنعباس (رحمة الله علیه) روایت میکند که
گفت:
«علیّبنابیطالب (علیه السلام) در کتاب خدا اسمهایی دارد که مردم
آنها را نمیدانند».
گفتیم: «آنها کدام است»؟
گفت: «خداوند او را ایمان
نامید و فرمود: وَ مَنْ یَکْفُرْ بِالْإِیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ
هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِینَ».
هر کس به ایمان (یعنی علی) کفر بورزد، اعمالش حبط و نابود است و در آخرت از زیانکاران.
شواهد التنزی: ج1، ص267 - تأویل الآیات: ج1، ص181 - تفسیر البرهان: ج2، ص546 - تفسیر کنز الدقائق:ج5، ص 98 - تفسیر فرات کوفی: ص۱۲۱ - بحارالأنوار: ج۳۵، ص۳۴۸
البته در قرآن کریم آیات متعدد دیگری وجود دارد که بیان میدارد اگر انسان دست به کار خاصی بزند، اعمالش حبط و نابود میشود و با رجوع به روایات تفسیری ذیل آن مشخص می شود که آن اقدام که منجر به حبط و نابودی اعمال شده، عدم پذیرش ولایت امیرالمؤمنین است به سه آیه اشاره میشود:
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَشَاقُّوا
الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمُ الْهُدَى لَنْ یَضُرُّوا
اللَّهَ شَیْئًا وَسَیُحْبِطُ أَعْمَالَهُمْ
﴿سوره محمد - آیه ۳۲﴾
کسانى که کافر شدند و [مردم را] از راه خدا باز داشتند و
پس از آنکه راه
هدایت بر آنان آشکار شد با پیامبر [خدا] در افتادند هرگز به خدا گزندى نمىرسانند و به زودى
[خدا] کردههایشان را تباه خواهد کرد (۳۲)
حضرت امام محمد باقر علیه السلام:
أَبُوالْوَرْدِ عَنْ أَبِیجَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ شَاقُّوا الرَّسُولَ
مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُمُ الْهُدی قَالَ فِی أَمْرِ
علیبنابیطالب (علیه السلام).
مقصود از «وَ شَاقُّوا الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُمُ الهُدی - و با پیامبر درافتادند پس از آنکه راه هدایت برایشان آشکار و تبیین شد» منظور، موضوع ولایت علیّبنابیطالب (علیه السلام) است.[که در غدیر خم به طور کامل تبیین گشت ولی باز عدهای زیربار آن نرفتند!]
کشف الغمهًْ: ج۱، ص۳۱۷ - کشف الیقین (علامه حلی): ص۳۷۳ - بحارالأنوار: ج۳۵، ص۳۹۷ - الصراط المستقیم: ج۲، ص۷۵ -
نهج الحق: ص۱۹۷ - تفسیر البرهان: ج5، ص72
ذلِکَ بِأَنَّهُمْ کَرِهُوا ما أَنْزَلَ اللهُ فَأَحْبَطَ أَعْمالَهُمْ (سوره محمد - آیه 9)
این به خاطر آن است که
از آنچه خداوند نازل کرده ناخشنود بودند؛
ازاینرو خدا اعمالشان را حبط و نابود کرد.
ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لِلَّذِینَ کَرِهُوا مَا نَزَّلَ اللَّهُ
سَنُطِیعُکُمْ فِی بَعْضِ الْأَمْرِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ إِسْرَارَهُمْ
﴿سوره محمد - آیه 26﴾
چرا که آنان به کسانى که آنچه را خدا نازل کرده خوش نمىداشتند گفتند
ما در کار [مخالفت] تا حدودى از شما اطاعت خواهیم کرد و خدا از همداستانى
آنان آگاه است (۲۶)
ذَلِکَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا مَا أَسْخَطَ اللَّهَ وَکَرِهُوا رِضْوَانَهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ
﴿سوره محمد - آیه 28)
زیرا آنان از آنچه خدا را به خشم آورده پیروى کرده اند و خرسندیش را خوش نداشتند پس اعمالشان را حبط و نابود گردانید (۲۸)
الصّادق (علیه السلام)- عَن
مُحَمَّدِبْنِالْفُضَیْلِ عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) قَالَ
سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ ذلِکَ بِأَنَّهُمْ کَرِهُوا
ما أَنْزَلَ اللهُ فَأَحْبَطَ أَعْمالَهُمْ وَ قَوْلِهِ ذلِکَ بِأَنَّهُمْ
قالُوا لِلَّذِینَ کَرِهُوا ما نَزَّلَ اللهُ سَنُطِیعُکُمْ فِی بَعْضِ
الْأَمْرِ وَ اللهُ یَعْلَمُ إِسْرارَهُمْ قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ
(صلی الله علیه و آله) لَمَّا أَخَذَ الْمِیثَاقَ لِأَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ
(علیه السلام) قَالَ أَتَدْرُونَ مَنْ وَلِیُّکُمْ بَعْدِی قَالُوا
اللَّهُ وَ رَسُولُهُ (صلی الله علیه و آله) أَعْلَمُ فَقَالَ إِنَّ
اللَّهَ یَقُولُ إِنْ تَظاهَرا عَلَیْهِ فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ
جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ یَعْنِی عَلِیّاً (علیه السلام) هُوَ
وَلِیُّکُمْ مِنْ بَعْدِی هَذِهِ الْأُولَی وَ أَمَّا الْمَرَّهًُْ
الثَّانِیَهًُْ لَمَّا أَشْهَدَهُمْ یَوْمَ غَدِیرِخُمٍّ وَ قَدْ کَانُوا
یَقُولُونَ لَئِنْ قَبَضَ اللَّهُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) لَا
نُرْجِعُ هَذَا الْأَمْرَ فِی آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ لَا
نُعْطِیهِمْ مِنَ الْخُمُسِ شَیْئاً فَاطَّلَعَ اللَّهُ نَبِیَّهُ عَلَی
ذَلِکَ وَ أَنْزَلَ عَلَیْهِ أَمْ یَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ
سِرَّهُمْ وَ نَجْواهُمْ بَلی وَ رُسُلُنا لَدَیْهِمْ یَکْتُبُونَ وَ قَالَ
أَیْضاً فِیهِمْ فَهَلْ عَسَیْتُم.
بحارالأنوار: ج۲۳، ص۳۸۶ - تأویل الآیات الظاهرهًْ: ص۵۷۰ - الصراط المستقیم: ج۱، ص۲۹۰
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)-
ذلِکَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لِلَّذِینَ کَرِهُوا ما نَزَّلَ اللهُ یَعْنِی
فِی أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام): سَنُطِیعُکُمْ فِی بَعْضِ
الْأَمْرِ یَعْنِی فِی الْخُمُسِ أَنْ لَا یَرُدُّوهُ فِی بَنِیهَاشِمٍ وَ
اللهُ یَعْلَمُ إِسْرارَهُم.
بحارالأنوار: ج۳۰، ص۱۶۳ - تفسیر القمی: ج۲، ص۳۰۸
الباقر (علیه السلام)-
عَنْ جَابِرِبْنِیَزِیدَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام)
عَنْ هَذِهِ الْآیَهًِْ قَالَ وَ کَرِهُوا عَلِیّاً (علیه السلام) وَ کَانَ
عَلِیٌّ رِضَا اللَّهِ وَ رِضَا رَسُولِهِ أَمَرَ اللَّهُ بِوَلَایَتِهِ
یَوْمَ بَدْرٍ وَ یَوْمَ حُنَیْنٍ وَ بِبَطْنِ نَخْلَهًَْ وَ یَوْمَ
التَّرْوِیَهًِْ نَزَلَتْ فِیهِ اثْنَتَانِ وَ عِشْرُونَ آیَهًًْ فِی
الْحَجَّهًِْ الَّتِی صُدَّ فِیهَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)
عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ بِالْجُحْفَهًِْ وَ بِخُم.
بحارالأنوار، ج۳۶، ص۱۵۹ - تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۶۹
روایات فوق که همگی در تفسیر آیات 9، 26 و 28 سوره محمد صلوات الله علیه و آله هستند، مؤید این حقیقت هستند که کسانی که از وجوب پذیرش ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام که خدا تعیین کرده و توسط رسولش ابلاغ شده ناخشنود هستند و بر ضد آن حضرت در این راستا عمل کردند و موجبات خشم خداوند شدند اعمالش حبط و نابود است!
همچنین یکی دیگر از عواملی که بر طبق آیات متعدد قرآن کریم انجامش موجب حبط و نابودی عمل انسان است، تکذیب آیات خدا و کفر ورزیدن به آن است!
وَالَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ... حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ (سوره اعراف - آیه 147)
أُولَئِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ ... فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ (سوره کهف - آیه 105)
إِنَّ الَّذِینَ یَکْفُرُونَ بِآیَاتِ اللَّهِ ... أُولَئِکَ الَّذِینَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِینَ
﴿سوره آل عمران - آیات 21 و 22﴾
اما بزرگترین آیه خداوند چیست؟!
مولی امیرالمؤمنین علی علیه السلام میفرماید:
أَنَا اَلْحُجَّةُ اَلْعُظْمَى وَ اَلْآیَةُ اَلْکُبْرَى.
من حجت عظمای خداوند و آیت کبرای او هستم.
امالی شیخ صدوق: ج1، ص38
بنابر این کسی که بزرگترین آیه خداوند (یعنی امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیهما السلام) را تکذیب کند و به آن کفر ورزد نیز طبق آیات قرآن کریم اعمالش حبط و نابود است!
اما شاید این سؤال پیش آید که مگر مقام و منزلت رسول خدا صلوات الله علیه و آله بالاتر از امیرالمؤمنین نیست، پس چگونه است که حضرت خود را به عنوان آیت کبرای الهی معرفی می نمایند؟!
پاسخ در خود قرآن و در آیه مباهله است، در آیه مباهله به اقرار حتی خود اهل سنت، مقصود از انفسنا در آیه وجود مبارک امیرالمؤمنین است و حضرت امیر به منزله نفس پیامبر صلوات الله علیه و آله هستند!
بر این اساس وقتی حضرت امیر میفرمایند من آیت کبرای الهی هستم، یعنی نفس پیامبر، حقیقت باطن پیامبر صلوات الله علیه و آله آیت کبرای الهی است!
فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ﴾(سورهٔ آلعمران-آیهٔ ۶۱)پس هر که در این (باره) پس از دانشی که تو را (حاصل) آمده با تو محاجه کند بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما جانمان و جانتان(عزیز ترین کسان) را فرا خوانیم سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.
رسول خدا صلوات الله علیه و آله:أَنَا وَ عَلِیٌّ مِنْ شَجَرَةٍ واحِدَةٍ وَ سائِرُ النّاسِ مِنْ شَجَرٍ
شَتّى.
من و على از یک درختیم و سایر مردم از درختهاى مختلف و گوناگونِ دیگر میباشند.
مناقب: ج1، ص480 - اقبال الاعمال: ج1، ص506
رسول خدا حضرت محمد مصطفی صلوات الله علیه و آله:
أنا و علی ابوا هذه الامة.
من و علی دو پدر این امت هستیم.
عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج2، ص: 86 - علل الشرائع: ج1، ص: 128