رابطه مدرنیته و افسردگی - راه رهایی بشر از معضل بزرگ افسردگی

چرا معضل افسردگی مهمترین معضل آینده جهان است؟ راه حل چیست؟!

برای پاسخ به سؤال بالا نظر شما را جلب می‌کنم به عباراتی از دو مقاله‌ی بسیار حائز اهمیت؛
مقاله نخست در سایت سازمان بهداشت جهانی (WHO) منتشر شده است:

در قسمتی از این مقاله آمده است:
According to the World Health Organization, unipolar depressive disorders were ranked as the third
leading cause of the global burden of disease in 2004 and will move into the first place by 2030.

به گفته سازمان بهداشت جهانی، اختلال افسردگی به عنوان سومین رتبه‌ی عمده‌ترین عوامل بیماری در سال 2004 در جهان معرفی شده و این معضل یعنی افسردگی تا سال 2030 به رتبه نخست تهدید کننده سلامت جوامع بشری می‌رسد.

منبع:
https://www.who.int/mental_health/management/depression/wfmh_paper_depression_wmhd_2012.pdf
صفحه 3 از مقاله بالا



عبارت دوم برای یک مقاله بود که در سایت (مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی (NCBI) منتشر شده و در طی آن رابطه مدرنیته و افسردگی از جهات مختلف بررسی شده  و در نهایت به نتیجه زیر رسیده است که:

Parallel lines of evidence indicate that modernization is generally associated with higher rates of depression
تحلیل داده‌‌ها نشان می‌دهد که به طور کلی میزان مدرنیزاسیون (افزایش مدرن‌شدن سبک‌زندگی افراد و جامعه) به طور کلی افزایش افسردگی را با خود به همراه دارد.

منبع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3330161/
پاراگراف اول از عنوان:
Future directions and implications


خوب حالا برویم سر سؤال اصلی:
راه حل چیست؟
مدرنیته‌ای که بزرگترین دستاور بشر مدرن و میوه رنسان (عصر روشنگریست که بشر گفت خودش می‌خواهد صرفاً با تکیه بر عقل و علم خودبنیاد به ربوبیت خود بپردازد) باعث افسردگی روز افزون بشر شده.
مشکل کجاست؟
چه باید کرد؟

راه حل به نظر شما چیست؟



پی‌نوشت:


أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (سوره رعد - آیه 28)
همانا که تنها با یاد خدا قلوب به آرامش و اطمینان دست یابد.


مَن أعرَضَ عَن ذِکرِی فإنّ لَهُ مَعِیشَهً ضَنکاً (سوره طه - آیه 124)
هر کس از یاد من رویگردان شود پس برایش زندگی تنگ و سختی خواهد بود.

یکی از علمای ربانی می‌فرماید:
دو چیز وجود دارد: خود وخودیت. [نفس و نفسانیت]
خود نباید فراموش شود چرا که راه اتصال انسان به خداست. [همان نَفَختُ فیهِ مِن روحی و إنا لِله وَ إنا الیه راجعون]
[خدا] در ‌قرآن فرمود:
وَ لَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ ﴿سوره حشر - آیه ۱۹﴾
و مانند کسانی مباشید که خدا را فراموش کردند، پس خدا هم آنان را دچار خودفراموشی کرد و خودشان را از یاد بردند.
اما خودیت [نفسانیت، انانیت، رفتن دنبال هوا و هوس و حرص و آز و جاه و مقام و دنیا] و باد‌کردن [و مغرور شدن] غلط است.
این خود [نفس] در حیوانات هم هست، این که شیر پای اولیا خدا را می‌بوسد، چون خود او [نفسش] مخاطب قرار گرفته نه طبیعتش که درّندگی است.

و تمدن و غرب و مدرنیته همان است که خود و نفس و از کجا آمده‌ام، آمدنم بهر چه بود، به کجا می‌روم آخر را از یاد برده
و تابع نفسانیت و هواها شده
و این بشری که چهارنعل به دنبال تحقق هواهای نفسش است و کاری با خالق ندارد و خود ربوبیت خود را بر عهده گرفته است عاقبتش چه می‌شود؟
می‌شود بشر مدرنی که روز به روز با پدیده افسردگی بیش از پیش دست و پنجه نرم می‌کند و هر روز افسرده‌تر از دیروز می‌شود و به تحقق آیه ذیل بیش از پیش نزدیک می‌شود:

ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذیقَهُمْ بَعْضَ الَّذی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ (41-روم)
ظاهر شده است فساد در خشکی و دریا به واسطه آن چه مردم خودشان کسب کرده‌اند تا نتیجه قسمتی از اعمالشان را بچشند، باشد که بازگردند (41)

این آیه قرآن در فرازی از دعای عهد هم آمده البته نه به طور کامل بلکه قسمت اول آن: ظهر الفساد فی البر و البحر بما کسبت ایدی الناس
به این معنا که: با آنچه که مردم کسب کردند (بدون توجه به امر و نهی خدا و با تشخیص خودشان) در خشکی و دریا فساد آشکار شد

یعنی وقتی بشر شروع کرد به تمدن‌سازی صرفاً با تکیه بر عقل و علم منفک از وحی و خود‌بنیاد و زیر بار ولایت خدا که در ولایت امام تجلی میابد نرفت
حاصلش شده این حجم عظیم از فساد که در خشکی و دریا به وجود آمده!

حال چه می‌شود و این روند تا کِی ادامه می‌یابد؟
تا جایی که همان‌گونه که قرآن بیان داشته نتیجه این استکبار نسبت به ربوبیت خدا را بشر مدرن ببیند و طعم تلخ و سخت و ناخوشایند آن را با تمام وجود بچشد و دیگر آن را نخواهد! به تعبیر بزرگان دیگر غرب و مدرینته و آن سرابی که به بشر ارائه می‌دهد از زندگی مطلوب برای بشر جذابیت نداشته باشد و از آن اعراض کنند؛ در این هنگام که به تعبیر قرآن چشیدند و اعراض کردند چه می‌شود؟ بله «لعلهم یرجعون» می‌شوند و امید است که بازگردند.
به چه بازگردند؟
به فطرتشان که خداجو و به دنبال منجی و ولی خداست.

آن وقت است که إن شاء الله ظهور واقع خواهد شد.

البته نشانه‌های این بازگشت بسیار قبل از ایران در مهد مدرینته آغاز شده و امروز موجش به ما هم رسیده است؛
برخی به عنوان نمونه:
1. به وجود آمدن نهضت غذای آرام (Slow Food) به جای غذای سریع (Fast Food) از سال 1986
جالب توجه که در احادیث معصومین علیهم السلام بسیار تأکید شده است بر خوردن غذا با آرامش و جویدن بسیار تا جایی که بیان شده این زمانی که صرف خوردن غذا می‌شود جزو عمر محسوب نمی شود و از هر گونه عجله در خوردن غذا باید پرهیز کرد؛ بشر پس از پرداخت هزینه‌های هنگفت به حرف معصومین علیهم السلام رسیده است و به آن بازگشته است. (حضرت امام جعفر صادق علیه السلام: نشستن بر سفره را طولانی کنید که جزء عمر شما به حساب نمی‌آید. (مکارم الاخلاق (شیخ طبرسی): ص141) - حضرت فاطمه سلام الله علیها:‌ لقمه‌ها را کوچک بردارید، غذا را خوب بجوید تا کاملا نرم شود. (عوالم: ج11، 692))

2. بشر امروز وقتی می‌خواهد به آرامش برسد از مصنوعاتش و جاهایی که وجه غالب آن مصنوعات خودش است فرار می‌کند و به جایی می‌رود که طبیعت دست نخورده است یا مصنوعاتی با حداکثر هماهنگی با طبعیت و حداقل دخل و تصرف در‌ آن تهیه شده است.
دو مقاله در این زمینه:

مقاله اول با عنوان:

The Positive Effects Of Nature On Your Mental Well-Being

تأثیرات مثبت طبیعت بر بهزیستی ذهنی شما
مقاله دوم با عنوان:
Green is good for you
طبیعت سبز برای شما مناسب است)

3. اعراض مردم از طب مدرن و داروهای شیمیایی به سمت طب سنتی و داروهای گیاهی‌ و طبیعی و روش‌های درمانی طب سنتی نظیر حجامت و ... (در این خصوص بی‌مناسبت نیست رجوعی به مقاله کالبد شکافی طب مدرن ، قطعه ای از پازل نظم نوین جهانی بیاندازید.)
فعالیت رسمی "۱۱۶ کلینیک حجامت" در انگلستان/ مخالفت با حجامت فقط در ایران! وب‌سایت و آدرس یکی از بزرگترین کلینیک‌های طب‌سنتی و حجامت در انگلستان (مرکز طب سنتی وودفورد)

مراکز بزرگ حجامت در نیویورک و لندن!!! (گزیده‌هایی از برنامه راز در موضوع طب سنتی)

4. اعراض مردم از مصرف مواد کارخانه‌ای و اقبال ایشان به محصولات ارگانیک از خوارکی گرفته تا پوشاک و... (چقدر مغازه‌های محصولات سنتی در محلات دوباره رواج یافته است...)

ظهور تحقق حداکثری توحید در تمام شئون است، یعنی توحید در خالقیت و ربوبیت و عبودیت؛
برای ظهور بر این اساس باید دو اتفاق واقع شود.

کلمه توحید چیست؟!
لا اله الا الله
برای رسیدن به الله باید اول اله‌ها را نفی‌کنیم
بشر امرزو معبود‌های غیر حقانی زیادی برای خودش درست کرده است
معبود چیست؟
معبود آن چیزی است که انسان رسیدن به آن را مطلوب خود می‌پندارد و کمال و خوش‌بختیش را‌ در نیل و دستیابی به آن می‌داند و برای رسیدن به آن تلاش می‌کند. به این تلاش برای رسیدن به مطلوب که مستلزم تن دادن به یک سری امر و نهی‌ و نظام ارزشی و اعتقادی است می‌گویند پرستش و عبودیت.

بشر امروز آیا حقیقتاً بندگی خدا را می‌کند و رسیدن به قرب خدا را آن هم از همان راهی که خدا نشان داده دنبال می‌کند؟ یا به طور مثال
رسیدن به مدرنترین تکنولوژی شده معبود و هدف بشر
در حدیث داریم: مؤمن در دنیا به دنبال کسب توشه آخرت خویش است‌ و کافر و منافق در دنیا به دنبال رفاه و لذت بیشتر.
حال با این تعریف انصافاً ما زندگیمان به کفار بیشتر شباهت دارد  یا مؤمنین؟

این عبور از سراب مدرنیته و مطلوب‌هایی که او برای بشر تعیین کرده و بشر امروزی به دنبال آن است باید به وجود بیاد و خود بشر هم باید به این حقیقت برسد.
چون لا اکراه فی الدین و اجباری در کار نخواهد بود
بشر نیاز به درک عمیق این حقیقت دارد که سعادتش در پذیرش ولایت خدا و اولیای اوست.

نکته پایانی:
زیر بنای جامعه‌سازی و جامعه‌پردازی در علوم انسانی شکل می‌گیرد که انسان و کمال انسان رابطه انسان با خودش و دیگران و جهان اطرافش تعریف می‌شود
و اینجا که این انسان با عقل و علم منفک از وحی می‌آید و علوم انسانی تولید می‌‌کند و بر اساس آن هم جامعه‌پردازی می‌کند بر طبق آیات قرآن و روایات حاصلی جز لغزش و فساد نخواهد داشت.

اینجا معلوم می‌شود که ما به چه علت‌ نیاز به تحول در علوم انسانی داریم.



یا علی

التماس دعا



پ.ن:
امیرالمومنین علی علیه السلام:
مَنْ أُعْجِبَ بِرَأْیِهِ ضَلَّ
وَ مَنِ اسْتَغْنَى بِعَقْلِهِ زَلَّ.

هر کس تنها نظر خود را قبول داشته باشد گمراه شود
و هر کس تن‌ها به عقل خود اکتفا کند دچار لغزش شود.

بحار الانوار:  ج‏1، ص 161

نامه ی حیرت انگیزی یک شهید در آغاز سال نو برای بیداری اندیشه

...
پس از سلام و درود، رسیدن به فلاح را برایتان آرزو میکنم
چون در آغاز قدم گذاشتن در سال جدید از شما دور بودم و نتوانستم خود را به این راضی کنم که سال نو را آغاز کنیم و در این لحضات حساس از عمر با شما سخن نگویم ناچار برای اولین بار قلم به دست گرفتم و با شما حرف میزنم.
ساعتی پیش داشتم مطالعه میکردم به یک جمله رسیدم در مورد این جمله ی زیبا فکر کردم و مناسب دیدم که نتیجه ی این ساعات فکر را که در آستانه ی شروع سال جدید بود برایتان بنویسم
شاندل shandel متفکر بزرگ اورپای قرن بیستم در مورد چگونگی زندگی انسان در قرن بیستم میگوید:
"انسان این عصر زندگی را وقف تهیه ی وسایل زندگی میکند"

ما زندگی را در رنج میگذرانیم تا راحتی و آسایش ایجاد کنیم ، تمام عمر میدویم به این امید که لحظاتی بنشینیم، تمام عمر زحمت میکشیم تا استراحت کنیم و البته عمر میگذرد و راحتی و آسایش و نشستن و آرامش را لمس نمیکنیم و نمیابیم زیرا مرتباً از طریق اجتماع به ما نیازهای جدید تلقین میشود.
نیازهای کاذب و مصنوعی که دائماً در آدم به وجود می آورند بوسیله ی تبلیغات است، تلویزیون را روشن میکنید بعد از دوساعت خاموش میکنید به خودتان نگاه میکنید هفت هشت احتیاج خرید تازه به وجود آمده که قبلاً لازم نداشتید، مثلاً با خاکستر دیگ را میشستید، امروز حتماً باید پودر ... بخرید
مجله میخرید زن روز میخرید نگاه میکنید در فکر تهیه ی لباسهای و مدلهای آن می افتید. استعمارِ فرهنگی و فرهنگ نمائی از طریق تقلید و تشبّه ، رقابت مصرفهای مصنوعی و سمبلیک و جلب توجه (کردن) است و اینجاست که به سخن عمیق محمد (صلوات الله علیه) که مَن یَتَشَتَبّه بِقَومٍ فَهُوَ مِنه (هر که خود را به قومی شبیه کند از آنان است) که از کلمه شبیه استفاده شده اگر زندگی ما مثل اروپائی ها شد اگر وضع لباسمان مثل مدل ارائه شده ی مجله زن روز و خانوم... شد خود نیز از نظر خصوصیات انسانی و درک و انتخاب راه زندگی به سوی او شدن میل کرده ایم، یکنواختی و غالبی شدن در انسانها (پدیده ی جهانی سازی) در جوامع گوناگون و مخصوصاً در ملت ما که مرتباً بوسیله برنامه های فرهنگی مان در سطح وسیعی از طرف مسئولان امر پیاده میشود همه در قالبهای ماشینیسم به خاطر بالابردن مصرف جهانی مخصوصاً جهان سوم (در حال توسعه) که دنیای صنعتی به ما تحمیل میکند غارت اصالت ها، منابع معنوی و از بین رفتن خصوصیات زندگی شرقی و یا اسلامی که عبارت از مصرف هرچه کمتر و تولید هر چه بیشتر است بوسیله عوامل آموزشی دگرگون میشود. چرا که اروپای صنعتی (و سایر کشورهای توسعه یافته) میبایست برای تولیدات اضافی خود مصرف کننده پیدا کنند و چه کند که بتواند کالای مصرفی بدهد و مواد تولیدی بگیرد و منت هم بگذارد و خود را هم بالاتر و متمدن قلمداد کند و اگر هم سواری خواست خر خوبی تربیت کرده باشد و .....؟
ابتدا با کار فرهنگی کار خود را آغاز میکند و سپس از یک خصیصه پاک و اصیل خدائی که به رسم امانت به انسان داده شده استفاده میکند و آن تنوع که شکلی از تکامل است میبینیم (همراه با درد) که تمام فلسفه ها و مذاهب و ایده آلها و عشقها و خواستها و... خلاصه شده در این: اصالت، مال زندگی مادی است بنابر این وقتی زندگی مادی اصالت دارد هدف رفاه است.
پس برای چه باید کار کرد؟ برای ساختن وسایل آسایش !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
{{و اینجا حکمت کلام مولا علی مشخص میشود که میفرماید کافر در دنیا کار میکند برای لذت و مومن کار میکند برای آخرت}}
به نظر شما آیا انسان امروز بیشتر آسایش دارد یا انسان دیروز؟
پس همه نیروهایمان صرف فدا کردن آسایش زندگی، برای تهیه ی وسایل آسایش زندگی!داستان شازده کوچولو را خوانده اید؟
آیا قربانی شدن آسایش زندگی برای چه؟ برای تکامل؟ برای تعالی؟ برای رفتن به حقیقت؟ برای رسیدن به ایده آلهای مقدس انسانی؟ برای تقرب و نزدیکی به بهترین دوست و یار او (الله) یا برای بدست آوردن وسایل آسایش زندگی . زیستن برای مصرف ، مصرف برای زیستن
یک دور باطل دور حماقت
کار – استراحت – خوردن – خوابیدن همین و بس!!!
بهتر است کمی فکر کنیم
ملاک ما برای شناخت افراد چیست؟
مثال میزنم، آیا وقتی مصلاً به خواستگاری میروید چه میپرسید؟ میپرسید که، آیا شما آدم باهوشی هستید؟ با شهامت هستید؟ چه مقدار وقار و اصالت دارید؟ چه مقدار قرآن را درک کرده اید؟ چه مقدار در تاریخ و اقتصاد و جامعه شناسی و انسان شناسی و تفسیر و فهم سخنان معصومین مطالعه دارید؟ معلوماتتان چه قدر است؟ و ... هرگز!
درست همانگونه میاندیشیم و همانگونه انتخاب میکنیم فرهنگ مادی بورژوازی غرب به ما تحمیل کرده و معیار ارزشهامان بسته بندی شده از غرب می آید، اما خود نمیدانیم و نمیفهمیم و خیال میکنیم که اندیشه و فکرمان اسلامی است در صورتی که اندیشه ای که قرآن بما میخواهد بدهد درست عکس آن است و با آن در تضاد کامل است و اصلاً اندیشه ی تربیتی قرآن برای از بین بردن چنین ارزشها و معیارها و طرز تفکرها و برداشتها و چنین شناختی است، نسبت به زندگی، حیات ، وسایل مادی، نیازها ، آرزوها، خواست ها ، ایده آل ها و ...
و ما تمام تلاشمان و ناراحتی هامان و رنجها و حتی نوع احساسهامان در این است که بهتر زندگی کنیم به جای اندیشیدن به اینکه چگونه باید زندگی کنیم و چرا؟
زندگی یعنی چه؟
تلاش برای چه؟
اصلاً چرا زندگی کنیم؟
و به اینها توجه نداریم، چراکه نتوانستیم خود را از لجن فرهنگ بورژوازی نجات دهیم و از لجن مصرف(زدگی)
درست مثل کسی که پله ای گذاشته تا خود را به پشت بام برساند اما همینکه پا روی پلکان اول گذاشت آنقدر راجع به خود پله فکر کند سوراخ سمبه های آن، رنگ آن و ... که لحظه ای خواهد رسید و گریبان مرگ اورا فراگرفت و هنوز در فکر اینست که پله ی چوبی را تبدیل به فلزی یا فلزی را تبدیل به کائوچو یا طلا یا... کند و در نتیجه عمر تمام میشود و خود را به پشت بام نرسانده.
خواهش میکنم این جمله را با دقت بخوان و فکر کن تا عظمت آنرا درک کنی
ُ النَّاسِ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا
(مردم در خوابند وقتی مردند متنبه میشوند، بیدار میشوند)
که حدس میزنم این جمله ی زیبا از فاطمه سلام الله علیه، آن الگوی نمونه ، در همه ی زمانها، برای همه نسلها و همه ی دختران و مادران تاریخ ، آن چهره ی زنده که جز از وقایع مرگ او از تاریخ زندگیش چیزی نمیدانیم و او که باید در لحظه های زندگی در تصمیم ها و انتخابها در جلو چشمانمان باشد تا بیاموزیم که چگونه زندگی کنیم و چگونه بمیریم.
نتایجی که من از این جمله گرفته ام به شما ارائه میدهم چه بسا که شما فکر کنید و به نتایج عمیقتری دست یابید.
مردم خوابند
1- خواب معمولاً در شب است و از خصوصیات شب تاریکی و سیاهی و ظلمات است
2- کسی که خواب است از وقایعی که در اطرافش اتفاق می افتد بی خبر است
3- کسی که خواب است از خود نیز بی خبر است
4- اگر دشمنی داشته باشد بسادگی میتواند اورا از بین ببرد تا در دام بیاندازد
5- هنگامی که خورشید مظهر نور است و روشنایی طلوع کرد انسان از خواب بیدار میشود
6- کلمه ی ناس به کار رفته یعنی توده ی مردم
7- چه کسی متنبه میشود، بیزار میشود، پشیمان میشود بعد از آنکه بیدار شد؟
کسی که میفهمد استعداد ها ونیروهای بسیار در وجودش داشته ، سرمایه های عظیمی خدا به او عطا کرده و آنها را راکد در عالم خواب و نا آگاهی قرار داده همانند آب راکدی که میگندد و بوی بد میدهد و درثانی کار از کار گذشته و مرگ فرا رسیده و راه بازگشتی نیست
هدف او (الله) از آفرینش انسان تکامل به سوی اوست وسرمایه های مادی را در اختیار انسان گذارده تا در خدمت آن هدف به کار بریم، اما... چگونه بدست خود استعدادها و نبوغهایمان را دفن میکنیم و در گورستان فراموشی رها میکنیم و به قول قرآن زندگیمان کافرانه میشود.
زُیِّنَ لِلَّذینَ کَفَرُوا الْحَیاةُ الدُّنْیا وَ یَسْخَرُونَ مِنَ الَّذینَ آمَنُوا وَ الَّذینَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ ... (212- بقره)
زندگى دنیا براى کافران زینت داده شده است، از این رو ایمان آورندگان را ، مسخره مى‏کنند ولی کسانیکه تقواپیشه کردند روز قیامت و حیات اخروی برایشان بسیار برتر و مهمتر است... (212)
در آیه 14 سوره آل عمران مراجعه کنید و دریابید که در این آیه نقش زن در تعیین جهت فکری و مسیر زندگی مرد و اجتماع چگونه مطرح شده
الدنیا مزرعة الآخرة
12 – یونس
هرچه که نداشتیم از خدا میخواهیم و هنگامی که خدا آنرا به ما داد او را فراموش میکنیم پس جزو مسرفین هستیم
زیرا آنچه را از نعمتها که خدا به ما داده تا در راه رسیدن به او بکار بریم و اگر بکار نگرفتیم مسرفیم که:
َ زُیِّنَ لِلْمُسْرِفینَ ما کانُوا یَعْمَلُونَ (12- یونس)
زینت داده شده برای مسرفین آنچه را که عمل میکنند(12)
{{ ِ وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفینَ (141 – انعام)
و اسراف نکنید که بی شک خداوند اسرافکنندگان را دوست ندارد(141)}}
31- اعراف
این آیه بسیارعمیق زیبا و رساست
خطاب به قوم بین اسرائیل است (همان قومی که پیامبر، مارا به آنها تشبیه میکند) متاع و زینت دنیا را حرام نکردیم بر مردم بلکه اینها وسیله است برای مردم با ایمان و اینها فقط در دنیاست و البته در آخرت بهتر از اینها رابه مردم با ایمان خواهیم داد.
به سوره ی کهف آیه 7- سوره ی اعراف آیه 31- سوره حدید 20- سوره کهف 28- سوره قصص 78 و 79- سوره ی احزاب 28 – سوره ی توبه 38 – سوره یونس23 و 70 – سوره ی رعد 26 – قصص 60 و 61- سوره ی غافر 29 – سوره شوری 36 – سوره زخرف 35
مراجعه کنید و با دقت به سخن خدا گوش کنید تا چگونگی زندگی و راه و هدف و نوع نیازها و خواستهایمان را از فرهنگ و ایدئولوژی قرآن بگیریم و به جهانیان ثابت کنیم که قرآن برای همه ی زمانهاست و عمل کردن آن برای همه نسلها
منتظر پاسخ شما به سخن منبرادرتان از مشهد- حسین






سلام دوستان
این یکی از تکاندهنده ترین نامه هایی بود که در زندگی خوانده ام و در بیدار شدن اندیشه ام بسیار بسیار اثر گذار بود.
نویسنده ی این نامه شهید سید حسین علم الهدی هست که بد بختانه شاید بسیار از ما حتی اسم او را هم تا کنون نشنیده باشیم(ما معمولاً آمار و اطلاعات مربوط به علی دایی و محمد رضا گلزار و ... را بهتر بلدیم(البته این بندگان خدا هم محترم، اما منظور حقیر را میدانید دیگر که چیست...))
عجالتاً ذکر چند نکته ی کوتاه درباره ی این اعجوبه ی معاصر خالی از لطف نیست
از 12 سالگی به جرم مبارزات سیاسی در زندان های ساواک بوده
در 22 سالگی به طرز بسیار دردناکی به شهادت میرسد و چنان مقاومت جانانه ای او یاران اندکش در برابر ارتش عراق انجام میدهند که پس از به شهادت رسیدن او افسران عراقی دستور میدهند روی جنازه ی مطهرش رقص تانک انجام شود و تمام بدنش به مانند سالارش و امامش له میشود!!!!!!!
در مبارزات قبل از انقلاب که نوجوانی بیش نبوده ساواک برای گرفتن اعتراف و آزارش، اورا در سلولی میاندازد که انسان های لات در آن قرار داشتند تا متعرض او شوند و ... اما بعد از آنکه رئیس ساواک منطقه میرود به سراغش در عین حیرت میبیند که علم الهدی مشغول تفسیر نهج البلاغه برای اون لات و لوت هاست و با غضب به او میگوید اینجا هم داری فتنه به پا میکنی بچه و برای خارج کردن او از آن سلول مجبور میشوند که اون لات های سابق که شدیداً تحت تأثیر رفتار و گفتار علم الهدی متحول شده بودند درگیر شوند!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
حتماً شما هم متحیرید که مگر پدر و مادر این بچه چه کسانی بودند و چه کرده اند که او در این سن چنین بلوغ فکری و عملی پیدا کرده و این تسلط حیرت انگیز را بر قرآن و نهج البلاغه و... دارد
و از دیگر نکات جالب این که او این نامه ی حیرت انگیز را در سن حدود 16 سالگی برای خواهرش نوشته

اما اینها را نگفتم تا خیلی روی علم الهدی متمرکز بشیم در این پست حداقل
این نامه رو به شما تقدیم کردم تا عمیقاً روی بند بند آن بیاندیشیم و فکر کنیم و گفتگو کنیم
دوستان ما باید بدانید که در چه برهه ای از تاریخ بشریت هستیم و رسالت ما در این دنیا چیست؟
چه کسی باید پرچم را به دست پرچم دار تقدیم کند؟
یاران امام زمان از مریخ هستند؟
دوستان هیچ کسی نیست!
من و شما هستیم
باید نگاه هایمان را عمیقتر کنیم
عزم هایمان را جزم تر کنیم
بیاندیشیم و تفکر کنیم در آیات قرآن و نهج البلاغه
از 90 دقیقه های بیهوده و سریال های عبث و فیلمهای بی خاصیت کم کنیم
با خدای خود بیشتر خلوت کنیم
چند نفر از ما روزی 10 دقیقه ثابت یه جای مشخص و زمان مشخص با خدا خلوت میکنیم
اثر اینکار خیلی متفاوت است با اینکه مثلاً بگیم :
ما بسیاری اوقات در مسیر که تنها میرویم با خدا صحبت میکنیم ، شب قبل از خواب با خدا صحبت میکنیم و خلاصه هر وقت و هر جا که بشه با خدای خود مناجات میکنیم
این ها همه خوب است و مطلوب اما :
تأکید شده توسط 14 معصوم که وقت مشخص وثابتی در روز و مکان مشخص و ثابتی هر روز ولو به مدت کم با خدای خود خلوت کنید
در حقیقت با خدا قرار ملاقات خصوصی میگذارید
و سایر کارها در این زمان تعطیل میشود
فقط ما هستیم و خدا
و این باید علاوه بر نمازهای واجب 5 گانه و تلاوت های قرآن روزانه ی ما باشد
مقداری مطالعه کنیم نهج البلاغه و صحیفه ی سجادیه را
مقداری به اطرافیان و خانواده و نزدیکانمان برای رضای خدا خدمت کنیم
و بعد به لطف خدا زمانیکه اندیشه های ما بیدار شد و روشن شد به نور ایمان و مزین به عمل صالح شد سعی در اصلاح جامعه خود بنماییم و...
اول میخواستم اون آیاتی رو که شهید علم الهدی در انتهای نامه آورده برایتان بیاورم
بعد گفتم حیف است بهتر است به این بهانه هم که شده بریم خودمان سری به قرآن بزنیم
از دوستان تقاضا دارم بیاییم و در مورد بند بند فراز های این نامه پرمغز گفتگو و تبادل نظر کنیم.

تفاوت پول اسلامی و پولهای رایج امروز دنیا (مقاله ویژه)!!!!

          پول

پول مثل خون عمل می کند، خون مصرف نمی شود اما هیچ سوخت  و سازی نیست که خون در آن دخیل نیست . درست است که گلبول های سفید و قرمز عمری دارند و بعد از گذشتن دوره ی خودشان میروند و گلبولهای نوزاد وارد عمل می شوند اما کار آنها این است که فعل و انفعال ها را جوش می دهند و بیرون می آیند، کار پول هم همین است، معاملات را جوش بدهد و کنار رود. کارایی خون، در قدرت جوش دادن اوست، خوب با اکسیژن ترکیب شود و خوب اکسیژن را آزاد کند خوب با کربن ترکیب شود و راحت از کربن آزاد شود.

خون سالم داریم خون ناسالم داریم، وقتی خون بیمار می شود، از بدترین نوع بیماری هاست فشار خون ، قند خون ، چربی خون ، اوره خون ، غلظت خون، افزایش بعضی مواد کانی و یا کاهش آنها، همه بیماری های صعب العلاج است، حفظ ثبات پول هم مثل ثبات خون ضروری است .

        تا شصت سال قبل پول اگر چه کاغذی بود پشتوانه کالایی داشت . آلمانها به دلیل اینکه پشتوانه پولشان طلا بود، تعهد بودند پول کاغذی خود را بگیرند و پول طلایی بدهند پول طلایی از آلمان خارج می شد و ذخیره ارزی پایان می یافت . آمریکا هم بعد از اینکه ژنرال دوگل به فرانسویان گفت دلارهای خود را به معادل طلایی تبدیل کنید و به فرانسه بیاورید ، آمریکا را مجبور کرد پشتوانه کالایی را به پشتوانه اعتباری تبدیل کند و مثل آلمان تولید ناخالص ملی را پشتوانه مجموع پول قرار دهد . بقیه کشورها هم به تدریج چنین کردند و امروز همه پول جهان اعتباری است .

         تا قبل از سقوط شاه هم که محاصره اقتصادی آغاز نشده بود، پول کشور ، با پول های جهانی در یک قانونِ ظروفِ مرتبط، به حیات خود ادامه می داد.

وقتی پولی به یک پول اصلی در جهان وصل باشد، مثل قانون ظروف مرتبط که آب در همه ی آنها در یک سطح می ایستد، از اعتبار مشابه برخوردار می شوند و تنزل و ترقی هماهنگ است، وقتی استقلال خود را اعلام کردیم،رابطه پول ما با سایر پول های جهان وضع دیگری پیدا کرد . تقاضای پول ما کم شد،یعنی اعتبار پول کاهش یافت . اعتبار مساوی است با مشتری، یعنی اگر چیزی مشتری داشت، آن چیز اعتبار دارد، یا همان تعبیر معروفِ عرضه و تقاضا .

اعتبار حکومتی، در قیمتِ کالا هم مؤثر است، اما کالا منهای اعتبارِ حکومتی برای خود ارزشی دارد{به این جمله خوب دقت کنید، یعنی طلا و گندم و نفت و... منهای نوع حکومت هم ارزش دارند} . اما  پول اعتباری منهای اعتبار حکومتی هیچ ارزشی ندارد، به قول آیت الله العظمی بهجت « اعتبار مقوّم مالیت پول اعتباری است » {می دونم جملش برای خود من هم مقداری گنگ بود، با یک مثال سعی می کنم تا حدی مفهوم رو برسونم. احتمالاً شنیدید که مردان قدیم بعضی اوقات به جای چک و سفته که ما امروز در معاملات گرو می گذاریم، سبیلشان را گرو می گذاشتند، یعنی اعتبار و مردانگیشان را، سبیل که ارزش ندارد، طرف مقابل آن را به حکم اعتبار مردانگی شخص قبول می کرده} اما اعتبار، تعیین کننده ی ارزش مالی کالا و یا پول پشتوانه کالایی نیست. {یعنی مستقل از این که شما چه کسی هستی، طلای شما ارزش دارد، اما ارزش سبیل شما برای گرو گذاشتن منوط به میزان مردانگی و اعتبار شماست!}

اگر پشتوانه پولی در یک سیستم اقتصادی طلا بود، یعنی معادل میزان طلایی که در خزانه وجود داشت ما پول چاپ کردیم، آنگاه اگر طلا در بازار گران شد، آن پول هم ترقی می کند، طلا  سه برابر شد، آن پول هم سه برابر ترقی می کند. در این جا قیمت بازاری و عرضه و تقاضایی، نه تنزل و نه ترقی آن در ارزش مالیِ پول شما تأثیر ندارد . چون نفس کالا مورد تعهد بوده نه قیمت بازاری آن .

        روشن ترین نظریه، درباره پولِ رایج، نظر آیت الله العظمی بهجت است ( اعتبار مقوم مالیّت پول است ) . {یعنی اعتبار تعیین کننده ارزش مالی پولِ اعتباری است.}       دینار کاغذی اگر پشتوانه طلا داشته باشد در حکم دینار طلاست . اما اگر پشتوانه طلا ندارد و اعتباری است عیناً مثل تومان و ریال است .

        برگردیم به تفاوت پول رایج جهانی و درهم و دینار . اسلام فرمود : « فلکم رؤس اموالکم لاتظلمون ولا تظلمون » ((بقره- آیه 279). یعنى: براى شما اصل سرمایه اوّلیه شماست نه شما به کسى ظلم مى‏کنید و نه به شما ظلم خواهد شد.)

حال منظور از این آیه چیست که قبل از آن ربا را در حکم جنگِ با خدا دانسته؟ یعنی در مبادله کالا و معامله ی آن، ترقی و تنزل آن ضمان آور نباشد.

به طور مثال اگر یک تن گندمِ ارزان قرض کرده باشیم و گندم گران شد، باید همان یک تن گندم را بدهیم و ظلم هم نیست اگر هم گندم ارزانتر شد باید باز همان یک تن گندم را  به وام دهنده بدهیم و وام دهنده هم ظلم نکرده است.

اما پول سیستم رایجِ امروز دنیا اینطور نیست . ده سال قبل، ده میلیون تومان دهساله قرض کرده حالا مسئله  «  لا تظلِمون و لا تظلَمون » است . حتی اگر به نرخ تورم مطالبه غرامت کند، مثل درهم و دینار نیست و شبهه ناک است . بلی اگر قرار گذاشته من ضامن قدرت خرید پول برمبنای محاسبات بانک مرکزی هستم و به دلیل قبول ضمانت، غرامت تورم را بپردازد از باب « المؤمنون عند شروطهم » وجه صحت دارد و معامله درست است .       احکام درهم و دینار، که پول کالائیند (چون درهم مقدار مشخصی نقره است و دینار هم مقدار مشخصی طلا به آن پول کالائی گویند) و دارای ارزش حقیقی اند، در پول رایج جاری نیست، به دلیل اینکه در پول رایج، اعتبار قائم به ارزش حقیقی طلا نیست بلکه قائم به ارزش غیر حقیقی پول اعتباری است پس باید احکام پول های رایج سیستم اقتصاد جهانی را بررسی کنیم .

1- آیا مؤسس پول می تواند بگوید من ضامن قدرت امروزی پول برای سال آینده نیستم ؟

قدرت این پول به علت اینکه بر پایه ی اعتبار غیر حقیقی است، موّاج است بر حسب شرایط اقتصادی تغییر می کند، مثل اینکه یکی بگوید پولتان را به من قرض بدهید، من یا تمام  و یا هشتاد درصد پول شما را به شما برمی گردانم و البته من ضامن همه هم نیستم.

 طبیعتاً هیچکس حاضر نیست چنین قراردادی ببندد . همه می گویند یا اضافه بده یا به همان مقدار اصلش را به ما بده که ما اصل قدرت خرید پولمان را لازم داریم .

2- دولت بر چه اساسی ضامن تنزل قدرت خرید پول نیست . آیا امضاء مدیر کل بانک و وزیر اقتصاد و دارایی فقط برای شکل و اندازه و نقاشیهای پول است و یا ارزش و اعتبار پول؟!!!!

 یقیناً امضاء به معنی تضمین اعتبار است . پس کاهش اعتبار تخلف از مورد ضمانت شده است عیناً مثل پولیکه به عنوان سپرده در بانک گذاشته شده، چطور بانک می گوید من ضامن قدرت خرید پول هستم؟ حداقل به اندازه نرخ تورم باید تعهد بهره یا هر عنوانِ دیگری داشته باشیم .

فرق است بین ارزان شدن طلا و ارزان شدن پول اعتباری . ارزان شدن طلا بر مالیت و ارزش حقیقی طلا عارض می شود اما وزن طلا که اساس ارزش مالی آن است ثابت مانده .

تعهد بر قیمت طلا نیست ، تعهد بر مقدار طلاست ، اما در پول اعتباری تعهد بر مبلغ رسمی اعتبار است نه مبلغ اسمی آن {با یک مثال سعی می کنم مبلغ رسمی و مبلغ اسمی را بیان کنم، ببینید دوستان، هزار سال پیش اگر شخصی می خواست 100 رأس گوسفند بخرد، با میزان مشخصی طلا میتوانست این کار را انجام دهد و امروز هم پس از گذشت هزار سال، باز این معامله با همان نسبت امکان پذیر است، یعنی با همان مقدار طلا میتوان 100 رأس گوسفند را خرید این یعنی ارزش حقیقی، یعنی اعتبار رسمی که تورم بر آن عارض نمی شود، چون ارزش مالی پولی که از جنس طلا است حقیقی است، اما در پول اعتباری این قصه کاملاً فرق می کند. ارزش اسمی بر پول اعتباری حاکم است که ضامن قدرت خرید نیست، ارزش یک اسکناس 100 تومانی در 20 سال پیش و یک اسکناس 100 تومانی در امروز،کاملاً گویای مطلب است.}، یعنی معنی امضاء بانک مرکزی و وزیر اقتصاد و دارایی، تضیمن نقشه و عدد و شماره اسکناس نیست بلکه باید تضمین کننده ی اعتبار رسمی آن باشد ولی از آنجا که اعتبار، تعیین کننده ارزش مالیه  اسکناس است، وقتی تنزل اعتبار پیش می آید تنزل مبلغ رسمی و ارزش حقیقی آن هم پیش می آید و این خلاف تعهد است .

دول اروپایی و آمریکا و سایر کشورها به تبع آنها، اهمیتی به « لاتظلَمون و لا تظلِمون »  ((نه شما به کسى ظلم مى‏کنید و نه به شما ظلم خواهد شد)) نمی دهند!!!!

 آنها می گویند، به این وسیله ما مبلغی از مال ملت خودمان را  خرج توسعه آنها می کنیم. بلی اگر در جهان امروز پول ها به هم مربوط نبودند آنچه مؤسس پول از مردم کشورش می گرفت خرج خودشان می شد، ولی عالم در پول به هم پیوسته اند یعنی پول قوی کاغذ چاپ می کنند و شما در مقابل دادن نفت کاغذ می گیرید .  همان کاری که شما با مردم می کنید . به عبارت دیگر، پول رایج جهانی، از فقیر ترین مردمِ کشورهای ضعیف، دارایی آنها را می گیرد و به قوی ترین سرمایه داران کشورهای ثروتمند منتقل می کند .{پروتکل های صهیون} اگر ما شصت میلیارد دلار ذخیره ارزی داشته باشیم و دلار ده درصد کاهش قیمت پیدا کند پس شش میلیارد دلار از پول همین مردم فقیر به جیب آمریکا رفته است .{جان من جمله ی قبل را یکبار دیگه بخونید!!!} حدود شش هزار میلیارد تومان .         از وقتی طلا به سه برابر قیمت خود رسیده، در حقیقت یعنی دلار به یک سوم قیمت خود رسیده و یا به عبارت دقیق تر ذخائر ارزی ما به یک سوم خود رسیده .

 حال چه کسی اعلام عزا نمود ؟ چه کسی به روی بزرگواری خود آورد ؟ مجموع ذخائر ارزی عالم اسلام با این ده درصد کاهش قیمت دلار به کالا چه سود هنگفتی عائد آمریکا کرد؟

 همین پول به خزانه اسرائیل میرود و صرف جنگ با مسلمین و انواع طرح های شوم آنها می گردد . همین است که از بمب اتم بدتر است چون بمب اتم روضه خوانی دارد و این ندارد .         فقه یعنی فهم . این فقاهت است که بوسیله بیست سال درس حوزوی، روش حلال کردن این امور را بیاموزیم، کسی که پول اعتباری را نمی شناسد چگونه درباره حلال و حرام بودن آن تصدیق یا تکذیب می نماید؟

هر بار که دول نفتی یک قلم نفت را به دلار یا یورو می فروشند یک پول شویی عظیم انجام داده اند و چون دلار ویوروی به دست آمده باید خرج شود، یک دوره  دیگر، کشورهای توسعه یافته ی فروشنده کالا را مجبور به خرید دلار و یورو کرده ایم تا بتوانند جنس خود را به ما بفروشند پس برای دلار و یورو در هر معامله نفتی همان جمله شیخ سعدی مصداق دارد :        «« هر نفسی که فرو می رود ممدّ حیات است و چون بر می آید مفرّح ذات پس در هر نفسی دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی شکری واجب »»

 از دلار به یورو پناه بردن چه هنری است ؟ در جهنم عقرب هایی است که مردم از آنها به مار پناهنده می شوند و آن جهنم « لمحیطه بالکافرین » .      آیا پول اعتباری جهنمی محیط شده بر ما نیست ؟

آقای ولفگانگ برگر که حرفش از آن طرف آب آمده ، می گوید این پول اعتباری از بمب اتم خطرناک تر است . در مقابل آن پول روان هزار سال پیش را پیشنهاد می کند، او می گوید ربا لازمه لاینفک پول اعتباری است و ربا در انجیل و تورات ممنوع است . {و ما همه می دانیم اقتصاد دنیا را امروز چه قومی مدیریت میکند و در قرآن درباره ی ربا خواریشان چه گفته و می دانیم ربا برکت را از میان میبرد و امروز همه از صبح تا شب در حال دویدنند و آخرسر هم انگار نه انگار!!!!!}        او می گوید : چرا باید به سپرده ها بهره داد ؟ چرا پول باید بدون درگیر شدن در چرخه تولید، پول تولید کند؟  {امروز کجای جهان از گلدکوئیست و شبکه های هرمی در امان مانده؟ به نظر شما رأس هرم کجاست، تمام شبکه هایی که در ایران وجود دارد به خارج متصلند، رأس این هرم کجاست؟}

 پول هم مثل هر کالای دیگر که وقتی در انباری گذاشته می شود باید هزینه ی انبار داری بدهد و اگر دیرتر از انبار خارج شد جریمه دیرکردی به آن تعلق می گیرد. او می گوید از تلاش و کاری که معلم و مغازه دار و راننده تاکسی و صاحب کارخانه و کارگران می کنند در مدت ده سال بابت هر یک میلیون یورو با بهره پنج درصد، مردم یک میلیون و ششصد و بیست و هشت هزار یورو پرداخته اند . مردم کوچه و بازار ثمرات ده سال خود را به آماده خورها {همان رباخوار های خودمان} داده اند . اگر بهره هفده درصد باشد همان مبلغ در همان مدت چهار میلیون و هشتصد هزار یورو پرداخت کرده اند . یک آلمانی می گوید، اگر ربا علمی باشد باید عملی باشد . {ادامه اش را لطفاً بادقت بخوانید!!!} می گوید اگر سرمایه ی ما  تنها یک گرم طلا باشد و نرخ بهره هم پنج درصد باشد، معامله امکان پذیر نیست نه به این دلیل که یک گرم طلا مبلغی نیست بلکه به این دلیل که سود مورد مطالبه آن برای مدت طولانی در قدرت هیچ کشوری نیست . در حالیکه اگر علمی بود عملی بود .

اما محاسبه سود پنج درصدِ یک گرم طلا: باید ابتدا ضریب رشد سالانه را پیدا کنیم و سپس آن را به توان مدت برسانیم. فرض کنید مدت زمان برقراری نرخ سود معامله برابر تاریخ مسیحیت باشد، یعنی دو هزار سال ؛ سود سال اولِ سرمایه ی( یک گرم طلا ) با سود پنج درصد، می شود 5% گرم . میزان رشد هم می شود تقسیم سرمایه سال دوم به سرمایه سال اول . سرمایه سال دوم مجموع سود و سرمایه است یعنی 5./1= 5% + 1  درصد حال سرمایه دوم را به اول تقسیم می کنیم: 5./1= 1÷5./1 یعنی سرمایه هر سال در 5./1 ضرب می شود .

 برای دو هزار سال می شود 5./1 گرم به توان 2000. این عدد به توان دو هزار می شود : 39/2 با 42 صفر گرم طلا . کافی است سه صفر را کم کنیم و گرم به کیلو گرم تبدیل شود و سپس سه صفر دیگر کم کنیم و کیلو گرم به تن، یعنی  39/2 با 36 صفر تن طلا(2390000000000000000000000000000000000 تن طلا) .

حال فرض کنید که کل کره زمین از طلا باشد.

 شعاع کره زمین حدود شش هزار کیلو متر است و حجم آن برابر است با 678240000000 کیلومتر مکعب که البته باید به متر مکعب تبدیل شود. و از آنجا که چگالی طلا 6/19 نزدیک بیست است برای بدست آوردن جرم زمینی که تماماً از طلا است آن را در 20 ضرب می کنیم .                                                                                                        با 21 صفر تن طلا 5648/13 = 20 × 7824/6

جرم زمینی که تمامش از طلا باشد برابر شد با 13564800000000000000000 تن

با تقسیم مقدار جرم سرمایه پس از دو هزار سال به مقدار جرم کره زمینی که تمامش طلاست متوجه می شویم که برای تأمین سود پس از 2000 سال نیاز به 176000000000000 تعداد کره ی زمین آنهم از جنس طلا داریم. (یعنی 176000 ملیارد کره ی زمین نیاز داریم)

یعنی اگر جمعیت بشر به ده میلیارد نفر رسید،  هر کدام  باید هزار کره زمین از طلا  به صاحب سرمایه ی اولیه بدهند. و یا به عبارت دیگر اگر سود حاصل از یک گرم طلا با بهره پنج درصد را بین ده میلیارد جمعیت زمین تقسیم کنیم به هر کدام هزار کره زمین از طلا می رسد

 وقتی سود حاصل از یک گرم طلا با نرخ بهره پنج درصد چنین است پیداست اصل معامله چقدر خطرناک است و چنین نیست که اگر اسم ربا را عوض کنیم این امر می تواند عملی باشد یا می تواند علمی باشد . { رسول الله، امام صادق و دیگر ائمه، علنی شدن ربا را که طبق آیه قرآن حکم محاربه و جنگ با خدا را دارد را از نشانه های آخرالزمان برشمرده اند} این آلمانی نتیجه می گیرد ربا غیر علمی و غیر عَمَلی است . چیزی که در نهایت غیر قابل اجراست از همان ابتدا غلط است .

 می خواهیم از ربا فاصله بگیریم؟ خب باید از پول اعتباری که نمی توانیم آن را از ربا خلاص کنیم خود را آزاد کنیم و پول اسلام، یعنی دینار را احیا کنیم .

 تفاوتی که پول اسلام با پول فعلی می کند این است که اگر معادل طلای خزانه، اسکناس دینار چاپ کنیم، هر اسکناسِ دینار، معادل ارزش مالیه دینارِ طلا، ارزش دارد و اعتبار متغیر نیست و ارزش مالیه آن ثابت است . نمونه عینی قضیه مثال دیه در اسلام است!!! ، می دانیم در اسلام هزار سکه دینار یا هزار گوسفند به عنوان دیه یک انسان پرداخته می شود یعنی هر دینار معادل یک گوسفند است دینار مساوی 3/3 گرم طلاست . طلا از هر اونس سیصد دلار تا هشتصد و پنجاه دلار و اخیراً بالاتر از نهصد دلار متغیر بوده است . اما در حقیقت باید گفت دلار در مقابل طلا متغیر بوده، از سیصد دلار در هر اونس تا بیش از نهصد دلار در هر اونس .

طلا کالاست و دلار صرفاً اعتبار است . تفاوت طلا و دلار تفاوت کره زمین و خورشید است در حرکت روزانه . ما حرکت خورشید را می بینیم در حالیکه زمین میچرخیده .

طلا کالاست . گوسفند هم کالاست قیمت طلا در هزار سال پیش تا قیمت امروز آن در جاهای مختلف با یک دو گوسفند معامله میشده و معامله میشود.

 اخیراً طلا به هر اونس نهصد و بیست دلار ترقی کرده و یا به عبارت صحیح تر دلار به اونسی نهصد و بیست دلار تنزل کرده است .

اگر ذخایر ارزی ما طلا بود، زمانی که دلار از چهار صد و پنجاه دلار در هر اونس به نهصد و خرده                                                                                                               ای تنزل کرد، این ضرر عظیم بر ما وارد نمی شد و ذخایر ارزی پنجاه درصد تنزل نمی کرد.

        ما امروز حدود شصت میلیارد دلار ذخائر ارزی داریم ، کاهش ده درصدی روزهای اخیر قیمت دلار به ارزهای دیگر و یا به طلا موجب شده شش میلیارد دلار ما به جیب آمریکا رفته،  عیناً همان طور که با تورم بیست درصدی، دارائی مردم به جیب بانک مرکزی و دولت میرود .         پول دوره شاه و حالا تفاوتش این است که در آن دوره وابسته در نفع و ضرر بود، الآن آمریکا تمام تلاش خود را برای قطع ارتباط اقتصادی ما با شرکت های آمریکائی و غیره میکند تا پول ما مشتری نداشته باشد تا اعتبار پول ما کاهش پیدا کند .         در دوره شاه ذخائر ارزی دلار بود ، کاهش قیمت دلار موجب انتقال دارائی ما به آمریکا میشد الآن هم میشود با این تفاوت که آن زمان اصل پول هم میشد اسلحه و اسلحه و نیرو هم در خدمت آمریکا بود الآن اگر اسلحه بخریم از آمریکا نیست و قطع ارتباط به سود ماست و قدرت سیاسی هم در خلاف جهت او خرج میشود .         بالاخره دخائر ارزی مثل بند ناف است، ما از رَحِم سیاسی غرب آزاد شده ایم ولی ذخائر ارزی هنوز دلار است . دانشگاهها از نظر سیاسی آزاده شده اند از نظر علمی کماکان وابسته اند. البته نمونه هائی از کشفیاتی که صورت میگیرد اگر چه بار کشفی آن زیاد نباشد اما بار اعتماد به نفس آن زیاد است، بالاخره باور خواهند کرد که میتوان علم و دانش بومی هم داشت . در هر قسمتی ما تجربه کرده ایم که زمانی که بند ناف را خودشان قیچی کرده اند  به نفع نوزاد ما شده. ما میتوانیم با کشورهای عربی درباره احیاء دو چیز به تفاهم برسیم، پول بین الملل اسلام و زبان بین الملل اسلام . تبدیل دلار به طلا و تبدیل ذخائر ارزی به طلا و تأسیس پول با پشتوانه طلا و معامله با آن پول بین عالم اسلام و چون همه مسلمانها نماز را به عربی برگزار می کنند عربی را به عنوان زبان بین الملل اسلامی می پذیریم. قسمت دوم را که آرزوی قلبی اعراب است، قسمت اول را هم بالا رفتن قیمت طلا و پائین آمدن قیمت دلار فراهم میکند .         درحدیث عروه بارقی است که رسول خدا به ایشان یک دینار داد تا با آن گوسفندی بیاورد . ایشان جایی می شناخت که گوسفند ارزان بود رفت و دو گوسفند خرید و جایی را
می شناخت طالب گوسفند بودند یک گوسفند را یک دینار فروخت و خدمت آن حضرت با یک گوسفند و یک دینار رسید و حضرت به او تبریک گفتند در این دست با برکت تو . « بارک الله لک فی صفقه یمینک » با اینکه یک دینار گاه قیمت یک گوسفند و گاه قیمت دو گوسفند می شد دیه انسان با هزار گوسفند و یا هزار دینار به اختیار پرداخت کننده بود . رابطه کالا و کالا نوسانی است، ولی در مورد پول اعتباری، قیمت آن به دست مؤسس آن است .
می تواند آن را ارزان کند . هر بار که آمریکا ده درصد از قیمت دلار بکاهد کشورهایی که صد میلیارد ذخیره ارزی دارند ده میلیارد دلار از پولشان به نفع آمریکا برداشته شده . مسئله پول جهانی که اعتباری شده و ربا و مظالم آن همگانی شده به ما مربوط نیست این مثل آن است که انجمن کی کلاب جهانی شود هر چیزی اهلی دارد ما اعلام می کنیم اهل کی کلاب نیستیم و در آن شرکت نمی کنیم آنها حرف ما را قبول نمی کنند خودشان گرفتار
فروپاشی خانواده می شوند سیستم اقتصادی سرمایه داری و سوسیالیستی با اسلام تفاوت ماهوی دارند .  نظام سرمایه داری کجا اصالت انسان کجا ؟ بدون اغراق نظام سرمایه داری قائل به این است که سرمایه دار محور مدیریت اقتصادی است و دولت با مالیات او می چرخد، لذا فلسفه دولت در نظام سرمایه داری نگهداشتن مردم برای دوشیدن سرمایه دار است عیناً برده داری ولی از نوع مدرن آن . برده دارها چند نفر را اجیر می کردند که بنده و برده ها را مطیع نگهدارد . تا امنیت و مدیریت و برنامه ریزی برده دار بچرخد و اقتصادی باشد . در نظام سوسیالیستی برده داری عریان تر است انحصار مالکیت در دولت و سلب آن از مردم به صورت « العبد و ما فی یده کان لمولاه » در اسلام می گوید آنکه ضمانت پذیر و غرمت پرداز نیست . سپردن کار تولیدی به او ضمان آور است . دولت ضمانت پرداز نیست خسارت پیش آمده به عهده واگذارنده کار به سیستم دولتی است . در اسلام اصالت به انسان است، نه سرمایه و سرمایه دار، ربا و بهره و کار کردن پول با اصالت الانسان نمی سازد . « من کان علیه الغرم فله الغنم »  سود و زیان با هم اثبات و با هم منتفی می شوند . 

 سودِ بی زیان اصالت سرمایه است، نه انسان.

 اگر ربا حذف و قرض عملی شود، سود هر کس مال خود اوست و هر انسان قویِ امینی با دست خالی متمکن است، چون قابل اعتماد است و قرض، او را دارای بالفعل می کند و هر انسان غیر قوی و غیر امینی، قرض دریافت نمی کند و مال خودش را خوب اداره نمی کند و فقیر بالفعل می شود .        واحد اندازه گیری باید ثابت باشد. در تمام رشته های علوم ، واحد اندازه گیری ثابت است . از واحد اندازه گیری طول که یک متر است را در موزه گذاشته اند که مرجع باشد واحد اندازه گیری جرم، یک کیلوگرم تعریف شده و واحد اندازه گیری دما و صدها واحد در تمام رشته ها تعریف شده و همه ثابت هستند .        در نظام اندازه گیریِ ارزش ، وقتی پولِ با پشتوانه تولید ناخالص ملی جهانی شد عالم پر از ظلم و جور شد . درب از پاشنه گردان خود خارج شد . اگر پول پشتوانه کالائی پیدا کند و درب اقتصاد، بر پاشنه گردان خود بچرخد، عالم به سمت پر از عدل و داد شدن خواهد رفت . دلائل ما بسیار است .
1 ) امکان ندارد واحد اندازه گیری متغیر باشد و جهالت بر طرف شود، شما با متری که از کش با قابلیت ارتجاع بالا زمینی را اندازه گیری کنید هر بار اندازه گیری شما یک نوع جواب میدهد . چون شما یک وقت متر را می کشید یک دفعه کمتر می کشید یک دفعه بیشتر
می کشید، جهالت بر طرف نمی شود و جهالت موجب بطلان معامله می شود .     پول چون واحد اندازه گیری است باید از ثابت ترین ارزشها انتخاب شود اما آنچه باعث شد در حلال و حرام از پاشنه گردان خود خارج شود این بود که پول از پاشنه گردانی مثل طلا به پاشنه گردان تولید ناخالص ملی افتاد و حلال و حرام مخلوط شد .         دانشگاه در علوم انسانی از انسان که موضوع علم است چه تعریفی دارد که چه مبنائی داشته باشد ؟ اگر تعریف انسان دخیل در احکام و مسائل علوم انسانی نیست پس تعریف علوم انسانی چیست ؟ تعریف بقیه علوم چیست ؟ هیچ چاره ای نیست که تفاوت علوم انسانی و سایر علوم را در دخیل بودن و دخیل نبودن تعریف انسان در احکام مسائل علوم بدانیم .         حال وقتی مسلم شد تعریف انسان در احکام و مسائل علوم انسانی دخیل است تعریف دانشگاهیان از انسان چیست ؟ تا در علوم انسانی روی پاشنه گردان انسان شناسی بچرخد .         اسلام برای انسان تعریف دارد . مدعی انسان شناسی است . شما میدانید هیچ دانشمندی ادعا نکرده که انسان در حد قابل تعریف شناخته است .         وقتی انسان شناسی از پاشنه گردان خود خارج شد و کسی چیزی نگفت اقتصاد هم از پاشنه گردان خود خارج شد و کسی اعتراض نکرد .         وقتی پول که واحد اندازه گیری ارزش است متغیر شد تمام اندازه گیری ها مجهول شد ، حلال و حرام از پاشنه گردان خود خارج شده است . شما با خارج شدن پول از پشتوانه ثابت ، دیگر رفع کننده ای برای جهالت ندارید  . نرخ تورم ، رفع کننده ی جهالت نیست چون تورم  بر تمام کالا یکسان عارض نمی شود.

  بالاخره چه مسئله پول و چه مسئله علوم انسانی هر دو از پاشنه گردان خود خارج شده اند و علاج کار برگشتن درب، بر روی پاشنه گردان خودش است .         محاسبه تورم از طریق قانون مرابحه، صحه گذاشتن بر کار کردن پول و نظام اقتصادی ربا و سرمایه داری است .         الآن فرمول ربا را در کشف مهریه زن ،  قانونی شده است . در تمام تعاونی اعتباری ها فرق بین ربا و بهره های دیگر از میان رفته است ، قبح ربا از میان رفته .         بگذریم ، این یک دلیل . واحد اندازه گیری اگر متغیر شد جهالت رفع نمیشود و جهل و غرر تمام معاملات را باطل میکند .
2 )  پول خون است . خون باید سالم باشد . پول کالائی ، خون سالم است . پول اعتباری بیماری خونی است . شما نمیتوانید آن را ثابت نگه دارید . تفاوت کالا و اعتبار تفاوت ظروف مرتبطه روی زمین و ظروف مرتبطه روی ترازوست .         در ظروف مرتبطه روی ترازو قانون یک مساوی همه حاکم است که آن هم برمبنای یا همه یا هیچ استوار است . مثل مسئله امنیت ، که یا همه دارند یا هیچکس ندارد . امری غیر قابل تفکیک است .         توپِ بازی اگر هیچ جای آن سوراخ نباشد و همه جای آن  سالم باشد قابل استفاده است . اگر یک سر سوزن سوراخ باشد قابل استفاده نیست . یک سوزن در توپ مساوی است با سوراخ کردن همه توپ « من قتل نفساً بغیر نفس او فساد فی الارض فکانما قتل الناس جمیعا ( سوره مائده آیه 32 ) » . « یک نفر کشتن بی جرم مساویِ با کشتن همه است »         امنیت مثل زنجیری است که هزار متر طول دارد و هر یک متر ، هزار بادامه زنجیر . یک میلیون بادامه زنجیر اگر همه سالم باشد امنیت دارد اگر یک بادامه سست باشد مثل اینکه همه از کار بیافتند .         نتیجه تابع احسن مقدمات است . قدرت کشش زنجیر معادل کشش ضعیف ترین است . ظروف مرتبطه روی ترازو دائم التحول است و ظرف مرتبطه روی زمین دائم التعادل . شما وقتی پشتوانه را اعتبار قرار دادید حفظ تعادل اگر ممتنع نباشد در حد طاقت نیست زیرا در ظرف مرتبط روی ترازو ،  به نسیمی یکی بالا و پائین شود . بالاخره یکی در دیگری خالی خواهد شد . پول کار کردن ، یعنی یکی همه و دیگری هیچ خواهد شد .         امام بر مبنای اینکه پول در اسلام کار نمی کند میگوید مهریه اسمی باید پرداخت شود و نرخ مرابحه برای کشف تنزل تورم بابِ تسلیم شدن به کار کردن پول را باز میکند .
3 ) برای اینکه « لکم رؤس اموالکم لا تظلمون و لا تظلمون » تحقق پیدا کند باید پول ثابت پیدا کنیم . پول اعتباری موّاج است و هر اندازه هم مثل دو ظرف مرتبط روی ترازو بخواهیم بطور مصنوعی تعادل را حفظ کنیم امکان ندارد و مشکل بالاتر اینکه تنزل قدرت خرید پول اعتباری ضمان آور است . در حالیکه پول کالائی ، گرانی و ارزانی آن در تعاملند . همانطور که تولید و عرضه در تعاملند . همانطور که سردی و گرمی در آب گرمکن در تعاملند . اما در پول اعتباری درست به عکس است . دولت روی دولت و نکبت روی نکبت است . به مجردی که خریدار‌ِ پولی کم شود فروشنده آن افزایش می یابد و همین افزایش فروشنده عرضه را بالا می برد و قیمت شکسته تر میشود . عیناً همانگونه که دو ظرف مرتبط روی ترازو که با یک قطره یکی سنگین تر شده و پائین تر رفته دیگری سبک تر شده و بالا آمده از ظرف سبک تر آب به ظرف سنگین تر منتقل میشود تا هر چه اختلاف ارتفاع بیشتر میشود سرعت انتقال افزایش می یابد تا یکی خالی و هیچ و دیگری همه شود  آن موقع حرکت متوقف میشود .         رحم در سیستم سرمایه داری، یعنی پیشگیری از توقف دوشیده شدن ضعیف به وسیله قوی . همه عوامل برای تداوم دوشیدن بکار می رود .         ربا گرفتن، عیناً همین گونه است . درهمِ اولِ ربا که از هفتاد زنا در خانه کعبه با مادر و خواهر بدتر است چون سرآغاز دوشیده شدن ضعیف به وسیله قوی است که منجر به هیچ شدن یکی و همه شدن دیگری میگردد . « یک نفر کشتن بی جرم مساویِ با کشتن همه
است » بهمین معنی است .         وقتی امنیت نیست ، وقتی قصاص نیست و وقتی ربا قانونی است گرفتن، پس دادن ندارد . اما وقتی قانون ، فرمان پس گرفتن ربایِ پرداخت شده را میدهد، ضعیف و قوی مثل ظروف مرتبطه روی زمین هستند اگر یکی از دیگری گرفته باشد سطح آب بالا میآید و به سمت ظرف کمتر آب حرکت میکند .        در اقتصاد، سرچشمه عدالت پول است . ظلم وقتی در سر چشمه آمد « ملئت ظلماً و جورا » یعنی حتی یک خانه از آن در امان نمی ماند .       آمریکا از تمام خانه های فقراء ما همین ایام باج میگیرد . مگر هفده درصد تورم از دارائی فقراء و اندوخته نقد آنان نمی کاهد ؟ مگر دخائر ارزی که اندوخته دولت ماست با کاهش ده درصدی دلار در همین چند روز ، هفت میلیارد دلار معادل بیش از شش هزار میلیارد تومان از ما نبرد ؟ چه شد ؟ با پول اعتباری، حاصل دست رنج ضعفا از دستمان خارج شد و باز با پول اعتباری دلار، حاصل دارائی دولت به نفع آمریکا مصادره شد .         بر این اساس بود که جمال الدین اسد آبادی به مرحوم میرزای بزرگ شیرازی در نامه نوشت : « البانک و ما ادریک ما البانک » حقیر هم سالهاست عرض می کنم : « النّقد الاعتباری و ما ادریک ما الاعتباری » .         پول اسلام اعتباری نیست . این مطلب را قبل از به نتیجه رسیدن جنبش نرم افزاری و نهضت تولید علم ، نه حوزه به آن اهیمت می دهد و نه دانشگاه . دانشگاه پول اعتباری را علمی میداند و بر اساس آن بهره را علمی میکند و مخالفت با بهره را تحجّر و ضد علمی ، عمل کردن میداند و تمام مؤسسات قرض الحسنه و تعاونی اعتباری ها بر مبنای نظر دانشگاه بهره را محاسبه می کنند .         حوزه هم تنها در حد تغییر اسم از مرابحه به مضاربه و مشارکت بسنده کرده است . امام راحل هم فرمود : « وقتی شورای نگهبان تائید کند، مخالفت با آن مخالفت با نظام و ایستادن در مقابل اسلام است » .         در شهر خون و قیام ، قم ، مراجع عظام مطلع شدند نزولخواران در بازار قم غوغا
کرده اند . دادگاه ویژه ای تشکیل شده همه را آوردند . دادستان قم که اکنون در شیراز است آقای حجت الاسلام نعمت اللهی گفت : قرار ما بر این بود که از آنها تعهد بگیریم که اسلامی عمل کنند و مقداری از نزول گرفته شده را به مردم برگردانیم . یکی از کسبه نزولخوار به نمایندگی از بقیه مطلبی را عنوان کرد که شما همان آئین نامه بانک ها را به ما بدهید ما بهمان صورت عمل می کنیم . جلسه بهمین مطلب تمام شد و آقایان بدون هیچ تعهدی مرخص شدند و به سر کار خود رفتند .         چرا ما با ربای رابح در بازار که نص نزولخواری است و عمل اعلام محاربه با خدا و رسول است نمی توانیم مقابله کنیم ؟ برای اینکه دانشگاه طرح میدهد و حوزه امضاء میکند . دانشگاه منفعل از دانشگاههای خارج و حوزه منفعل از دانشگاه است . دانشگاه کپیه میکند حوزه هم
در باغ نیست که فرق بین دینار و درهم صدر اسلام و پول رایج جهانی، نظر او را جلب کرده باشد .       مبحث الفاظ قضیه هنوز در حوزه تمام نشده است، لفظ پول بر چه اطلاق میشود . به قول مرحوم حاج ملا هادی سبزواری :
« وجوده من اوضح الاشیاء          و کنهه فی غایه الخفاء »        اینجانب نگرانم مبادا خبرگان مردم برای رهبری آینده یک حوزوی به دور از کار اجرائی را معرفی کنیم و بگوئیم انشاء ا... وقتی متولی و متصدی شد تجربه میکند . عمده صبغه حوزوی است .         رهبری غیر از مرجعیت است . مرجعیت و فقاهت همان است که میگوئیم شأن فقیه تشخیص موضوع نیست .         رهبری یعنی راه را دیدن و راهرو را شناختن . در راه با بصیرت گام نهد و گام را مناسب با معدل استعداد تمام مردم بردارد و رعایت اضعف فرماید .         رهبری کارشناسی لحظه به لحظه موضوع است . این کارشناسی موضوع است که وقتی آمریکا وارد عراق میشود میگوید : « باتلاقی است ، در آن گرفتار میشوید » چون در سیاست و نظامی گری دخالت کرده کارشناس شده .         امام راحل در تمامی امور ابصر بود . همانگونه که داود علیه السلام در قضاوت ابصر بود . امام راحل و آقای بهجت مثل داود و سلیمان « و داود و سلیمان اذ یحکمان فی الحرث اذ نقشت فیه غنم القوم و کنا لحکمهم شاهدین ففهمناها سلیمان وکلا آتینا حکما و علما ( سوره انبیاء آیات 78 و 79  ) » ولی لازمه فتوای آقای بهجت این نیست که بهره درست باشد بلکه لازمه آن این است که تورم ضمان آور است راه رفع ضمان احتراز از پول اعتباری است نه توسل به بهره .        درباره موضوع پول، مطلبی باید اضافه کنم . پول مثل خون است خون بایستی از کانال رگ ها به عدالت بین تمام اعضاء و بافت ها و جهازات مختلف حتی مورد به مورد سلولها
برسد . گاهی خون ریزی صورت می گیرد و خون خارج میشود . در مورد پول هم  وقتی مراکز تجاری یا مسکونی یا باغ شهر یا زمینی با تفکیک به دلیل افت قدرت خرید پول، محلی میشوند برای نگهداری دارائی، بدون هیچ کاهشی، بلکه با افزایشی بسیار بالاتر ازسود سپرده .         ورود پول، از تولید به مراکز فوق، موجب کاهش شدید حرکت پول به سمت اساس تولید شده و ورود مقادیر عظیم سود به دست نوکیسه ها خواهد شد .         قوانین موجود، کافی برای مهار این جریان نیست، زیرا در چهارچوب همین قوانین وقتی زمین زراعتی به قطعات هزار متری تفکیک شود تا زمانیکه حرکت پول به سمت زمین ادامه دارد مرتباً بر قیمت افزوده میشود، این افزایش نتیجه ارزش افزوده نیست، نتیجه تفاوت وضعیت درآمد در اماکن تجاری مسکونی و تفریحی با درآمد کشاورزی و صنعت است . تجاری ، مسکونی و تفریحی، سطح پائین و صنعت و کشاورزی سطح بالا هستند . « هرگز نخورد آب، زمینی که بلند است » ریزش پول در اماکن تجاری و تفریحی و غیره مثل ریزش خون است . باید مهار شود . وگرنه افت فشار خون کشنده است .         وقتی زمین ، تجارتخانه و یا مرکز تفریحی ارزش افزوده فوق العاده پیدا میکند، دولت از درآمد حاصل از ترقی، پنجاه درصد سهیم باشد، چقدر خریده و چقدر میفروشد ؟
کسانیکه صاحب پول شده اند، اگر از همین محل بوده ، دولت سهیم باشد از درآمد حاصل از این مالیات به سرمایه گذاری در اشتغال و تولید بلاعوض تزریق شود .
خلاصه مبحث پول :
1 ) پول اعتباری اگر چه جهانی است، ارزشی نیست . ممکن است روزی انجمن کلید ( کی کلاب ) جهانی شود ، ارزشی نیست . امروزه ربا جهانی شده است ، ارزشی نیست .        
2 ) این پول که ذخائر ارزی کشورها از یک پول رایج جهانی در آن استفاده میشود همان تورّمی را که پول ملی بر دارائی اشخاص تحمیل میکند پول بین المللی بر دارائی ملت ها تحمیل می کند . وقتی در یک روز دلار از طلا به میزان ده درصد کاهش قیمت پیدا میکند اول هیچکس نمی گوید دلار ارزان شد همه میگویند طلا گران شد . زیرا واحد اندازه گیری دلار است واحد اندازه گیری در تمام رشته های علوم ثابت است . در اقتصاد هم واحد اندازه گیری ارزش پول است . آنچه در اقتصاد اتفاق افتاده با جهانی شدن پول اعتباری، خلاف اجماع تمام واحدهای اندازه گیری است و مردم عالم عادت کرده اند که واحد اندازه گیری را ثابت فرض کنند از این رو حرکت را به کالا نسبت میدهند .
3 ) پول اسلام، کالائی است یعنی طلا است و هزاران سال عملی بوده، چرا به خیال اینکه طلا از کشور خارج میشود فارغ التحصیل دانشگاههای ما با تأسیس پول اسلامی مخالفند ؟ و حوزویان هم خبر از ماجرا ندارند ؟
4 ) « لن یجعل ا... للکافرین علی المؤمنین سبیلا » باید به آن عمل شود در گذشته میگفتند  دخالت در سیاست برای دولتی ها و ولایت به ظلمه سپرده میشد و سر از « یخرجهم من النور الی الظلمات » در میآورد . حالا آن جریان شکست خورده در اقتصاد هنوز ولایت با پول جهانی است . اسلام باید پول جهانی داشته باشد همانگونه که باید زبان بین الملل داشته باشد . پول اسلام و زبان اسلام را مشترکاً به کشورهای اسلامی مطرح کنیم . وحدت زبان را کشورهای عربی زودتر از دیگران می پذیرند و وحدت پولی را هم عالم اسلام قبول میکند . این کار شدنی است .

والسلام
محی الدین حائری

آخرین دولت (مقاله ویژه!!!)

 سلام رفقا

آخرین دولت

------------------------

در اندیشه مهدوی مباحث متعدد و متفاوتی مطرح می شود. یکی از مهمترین آنها، مسئله «دولت مهدوی» است که دامنه گسترده ای هم دارد و به همین جهت تعبیرهای مختلفی از این دولت در ادبیات دینی ( به خصوص ادبیات شیعه) شده است که هر کدام از تعبیرها به جنبه ای از جنبه های متعدد حکومت مهدویت اشاره دارد. برخی از تعبیرهایی که در روایات در مورد دولت و حکومت امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه شریف) آمده به شرح زیر است:

- دولت جهانی، دولت عدالت، دولت کریمه،  دولت صالحان،  دولت حق،  دولت مستضعفان،  دولت امنیت،  دولت رفاه یکی دیگر از تعبیرهایی که از دولت مهدوی شده ولی کمتر توجه قرارگرفته ، تعبیر آخرین دولت است.

در این نوشتار برآنیم که تا در این باره سخن بگوییم. در این بحث سه مسئله مطرح خواهد شد،

 یکی  این که منشأ  تعبیر آخرین دولت چیست؟

دیگری این که معنی آخرین دولت چیست؟

سوم این که علت آخر بودن دولت مهدوی کدام است؟

- منشأ تعبیر آخرین دولت

این تعبیر در کلمات نورانی معصومان (علیه السلام) وجود دارد. امام باقر (علیه السلام) می فرمایند.

دولتنا آخر الدول .

دولت ما آخرین دولت است.

سپس در پایان کلام خویش می فرمایند:

و هو قول الله عز و جل : «والعاقبه للمتقین» [1] [2]

این همان سخن خداوند است که می فرماید: عاقبت از آن پرهیزکاران است.

همچنین روایت شده که امام صادق (ع) در بسیاری از اوقات این شعر را زمزمه می کردند که :

لکل اناس دوله یرقبونها

و دولتنا فی آخر الدهر تظهر [3]

هر مردمی را دولتی است که منتظر آن هستند و دولت ما در پایان روزگار آشکار می شود.

در پاره ای از روایات، این حقیقت با عبارت «عاقبت از آن ما خواهد بود» آمده و آیه شریفه «والعاقبه للمتقین» به همین حقیقت تفسیر شده است،

امام حسن (علیه السلام) نیز این حقیقت را یاد کرده اند و امام علی (علیه السلام) آن را تایید نموده اند.

ابن سیرین می گوید:

از تنی چند از بزرگان بصره شنیدم که گفتند: علی بن ابیطالب (علیه السلام) پس از جنگ جمل ناخوش گردید و نتوانست در نماز جمعه شرکت کند. لذا به فرزندش حسن (علیه السلام) فرمود: تو برو و نماز جمعه را با مردم بخوان.

حسن (علیه السلام) به مسجد آمد و بر فراز منبر رفت. او ابتدا حمد و ثنای الهی را به جای آورد، شهادتین گفت، بر رسول خدا درود و صلوات فرستاد و فرمود :

ای مردم! خداوند، نبوت را در میان ما قرار داد و ما را بر خلق خویش برگزید و مقدم داشت و کتاب و وحی خود را بر ما فرو فرستاد. به خدا قسم که هر کس چیزی از حق ما کم گذارد، خداوند در دنیا و آخرت از حق او بکاهد، و هیچ دولتی ضد ما نباشد، مگر این که عاقبت از آن ما باشد.

آنگاه این آیه را خواند که :

«و لتعلمن نباه بعد حین ؛ [4] و قطعاً پس از چندی خبر آن را خواهید دانست. در این کلام، امام حسن (علیه السلام) با بیان این جمله که عاقبت از آن ما است، به این حقیقت توجه می دهند که دولت اهل بیت، دولت آینده است. جالب این که امام علی (علیه السلام) سخنان فرزندشان را می شنیدند . پس از اتمام مراسم نماز و بازگشت امام حسن (علیه السلام) ، امام علی (علیه السلام) به او نگاهی کرد و بی اختیار، اشکهایش بر گونه هایش جاری شد و از فرزندش خواست که نزدیک آید و میان چشمانش را بوسید و این آیه را خواند که :

ذریه بعضها من بعض والله سمیع علیم. [5] [6]

فرزندانی بودند، برخی از نسل برخی دیگر پدید آمده، و خدا شنوا و داناست.

این برخورد امام علی (علیه السلام)، حکایت از تأیید سخن امام حسن (علیه السلام) دارد. همچنین نقل شده که در خطبه دیگری نیز امام حسن (علیه السلام) همین جملات را درباره دولت اهل بیت بیان کردند. [7]

از امام باقر (علیه السلام) نیز نقل شده که ایشان دولتهای دیگر را دولت حال نامیده اند و دولت اهل بیت را (دولت آینده )

ابوبکر حضرمی می گوید:

وقتی امام باقر (علیه السلام) را نزد هشام در شام بردند، هشام اهل بیت (علیه السلام) را به تفرقه افکنی متهم ساخت و بدین وسیله امام را بسیار توبیخ کرد. به دنبال وی حاضران مجلس نیز به نکوهش امام (علیه السلام) پرداختند. وقتی آنان خاموش شدند، امام باقر(علیه السلام) برخاست و فرمود: ایها الناس، این تذهبون؟ او این یرادبکم ؟ بنا هدی الله اولکم و بنایختم آخرکم. فان یکن لکم ملک معجل فان لنا ملکا موجلا. ای مردم به کجا می روید؟ و شما را به کجا می برند؟ به وسیله ما بود که خداوند پیشینیان شما را هدایت کرد و هدایت آیندگان شما نیز به وسیله ما انجام می شود. اگر شما سلطنت اکنون را دارید، حکومت ما حکومت آینده است. [8]

از آنچه تاکنون نقل کردیم به خوبی روشن می شود که اهل بیت (علیه السلام) از دولت حضرت مهدی (علیه السلام) به عنوان آخرین دولت یاد کرده اند. اکنون دو سوال مطرح است :

 نخست ، آخرین دولت بودن به چه معنا است؟

و دوم ، علت آخرین بودن دولت حضرت مهدی (ع) چیست؟

در پرسش اول می خواهیم بدانیم منظور از صفت «آخرین» بیان مفهوم زمانی است یا فکری و اندیشه ای؟!

در مراجعه به روایات و با استفاده از آیات قرآن ، می توان فهمید که هر دو مفهوم آن مراد است، یعنی وقتی می گوییم حکومت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه شریف) آخرین دولت است، هم به این معنی است که آخرین و مترقی ترین اندیشه در باب حکومت و زمامداری است و هم به این معنی است که پس از آن دولت دیگری حاکمیت نمی یابد و تا پایان تاریخ ادامه می یابد.

امام باقر (ع) به دنبال این که می فرمایند:

دولت ما آخرین دولت است، چنین ادامه می دهند:

و لم یبق اهل بیت لهم دول الا ملکلوا قبلنا. [9]

هیچ خاندان دارای حکومتی باقی نمی ماند، مگر این که قبل از ما به حکومت می رسند. امام صادق (علیه السلام) نیز در همین رابطه می فرمایند:

ما یکون هذا الامر حتی لا یبقی صنف من الناس الا و قد ولوا علی الناس ... ثم یقوم القائم بالحق و العدل. [10]

این امر (حکومت ما اهل بیت) فرا نرسد تا اینکه همه گروهها بر مردم حکومت کرده باشند ... آنگاه قائم (ع) قیام می کند و حق و عدالت را بر پا می دارد.

کلام امام صادق (علیه السلام) وضوح بیشتری دارد. آنچه از این دو حدیث بر می آید این است که همه گروهها و صاحب نظرانی که درباره حکومت، ایده و نظریه ای دارند، به حکومت می رسند و پس از همه آنها نظریه امامت، حاکمیت می یابد.

این بدین معنی است که اولاً هر نظریه ایی که به اندیشه بشر برسد، حاکمیت می یابد و ثانیاً روزگاری فرا رسد که فکر بشر، سخنی برای گفتن ندارد ؛ آنگاه نظریه امامت حاکمیت می یابد.

 بنابراین، آخرین دولت یعنی آخرین نظریه ای که حکومتی بر مبنای آن تشکیل می شود و پس از آن نظریه دیگری وجود نخواهد داشت و همچنین از برخی دیگر از روایات، مفهوم زمانی را نیز می توان فهمید و براین اساس دولت اهل بیت، هم از نظر اندیشه آخرین است و هم از نظر زمانی؛ امام باقر (علیه السلام) پس از آن که در دربار هشام فرمودند «دولت شما دولت حال است و دولت ما دولت آینده» تصریح می کنند که :

و لیس بعد ملکنا ملک ؛ لاف نّا اهل العاقبه ، یقول الله عز و جل : «و العاقبه للمتقین». [11]

و بعد از حکومت ما حکومتی نباشد؛ زیرا ما همان کسانی هستیم که عاقبت از آنان است، خداوند می فرماید: «سرانجام نیک از آن پرهیزکاران است.»

در این حدیث دو نکته قابل توجه وجود دارد، یکی تصریح به این که پس از حکومت اهل بیت، حکومت دیگری وجود نخواهد داشت و دیگری مستند نمودن این ادعا به این شریفه نیز به دست می آید و با تکیه بر آن ، گذشته از حدیث، آیه نیز می تواند آخر بودن زمانی را گواهی دهد. جالب این که این جمله از قرآن کریم،فراز پایانی آیه ای است که در آغاز آن چنین آمده است:

ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده.

زمین از آن خداست و به هر کس از بندگانش که بخواهد آن را به میراث می دهد.

همانگونه که می دانید این فراز از آیه ، نیز مربوط به حکومت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است امام باقر (ع) می فرمایند:

وجدنا فی کتاب علی علیه السلام «ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده و العاقبه للمتقین» انا و اهل بیتی الذین اورثنا الله الارض و نحن المتقون و الارض کلها لنا.

در کتاب علی ، که بر او درود باد، [در ذیل آیه] «زمین از آن خداست و به هر کس از بندگانش که بخواهد آن را به میراث می دهد. و سرانجام نیک از پرهیزگاران است » چنین یافتیم که :

«من و اهل بیتم همان کسانی هستیم که خداوند زمین را به ما ارث می دهد و مائیم پرهیزکاران و زمین تماماً از آن ما است.» [12]

] یک توضیح کوتاه درباره ی کتاب علی (علیه السلام): همانطور که می دانید مولا علی از کاتبان وحی بوده اند، در زمان نزول آیات، امیر المؤمنین به دستور پیامبر بعد از نزول هر آیه ، شأن نزول آیه ، تأویل آیه ، تفسیر آیه و محکم و متشابه و ظاهر و باطن و... هر آیه را که رسول الله به شخص ایشان توضیح داده در آن نوشته بودند و پس از فوت پیامبر در هنگام اعلام فرمان جمع آوری قرآن از سوی خلیفه آن را به مردم ارائه دادند که با رد وعدم پذیرش خلیفه و اطرافیانش آن را به خانه برگرداندند و شیعیان و نزدیکان اعلام کردند که این کتاب را در دیگر منظر عموم نخواهید دید تا ظهور فرزندم مهدی و ایشان آن را پس از خود به امام حسن (علیه السلام) سپردند و دست به دست آمده و امروز هم در اختیار مولایمان امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.

 حال باید به این پرسش پرداخت که چرا این دولت ، آخرین دولت است؟!!!!

در برخی از روایاتی که در آنها مسئله آخرین دولت بودن حکومت امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مطرح شده ، علت آن نیز تبیین شده است. مثلاً امام باقر (علیه السلام) پس از آن که می فرمایند دولت ما آخرین دولت است و پیش از آن ، همه صاحبان قدرت و اندیشه به حکومت می رسند، در بیان علت آن می فرمایند:

... لئلا یقولوا اذا راواسیرتنا: اذا ملکنا سرنا مثل سیره هولاء !

... تا وقتی شیوه حکومت ما را دیدند، نگویند: اگر ماهم به حکومت می رسیدیم، به شیوه اینان رفتار می کردیم. [13]

همچنین امام صادق (ع) پس از آن که می فرمایند پیش از برقراری دولت و ما همه گروهها به حکومت می رسند، علت این تقدم و تاخر را چنین بیان می دارند:

حتی لا یقول قائل «انالو ولینا لعدلنا» ثم یقوم القائم بالحق و العدل.

تا کسی نگوید: اگر ما هم به حکومت می ر سیدیم به عدالت رفتار می کردیم، سپس برپا کننده حق و عدل قیام می کند. [14]

از مجموع این احادیث چنین بر می آید که علت تاخر دولت امامت، اتمام حجت تاریخی و عملی است. باید بشر به تجربه دریابد که راه عدالت جز از طریق اهل بیت نمی گذرد و برقراری عدالت جز به دست مردان عدالت پیشه و امامان معصوم ممکن نیست.

همانطور که در مقاله ی حقیقت ایمان هم اشاره شد ((لا اکراه فی الدین))، مردم خودشان باید برسند به این که خیر دنیا و آخرتشان پذیرفتن ولایت ولی الله الاعظمِ خداست و تا به این رشد عقلی و حد پذیرش نرسند ظهور محقق نمی شود. مطالب بسیار نغزی در این مورد در مقاله آخرالزمان شرایط ظهور باطن هستی، تألیف استاد طاهر زاده آمده که مطالعه ی آن در کنار این مقاله تصویر روشنی از واقعه ی ظهور را إن شاءالله در ذهن خوانندگان و رفقای گرامی پدید می آورد.

اما یک نکته ی دیگر در این باره

همه شما إن شاءالله دعای عهد را خوانده اید و می خوانید، فراز معروفی در این دعا هست که:

ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاس (به واسطه ی آنچه که مردم کسب کرده اند، فساد در خشکی و دریا آشکار گشته) نکته ی بسیار مهمی در باره ی عبارت بما کسبت أیدی ناس وجود دارد که بالاخره باید بفهمیم که مردم چه چیزی را کسب کرده اند تا به وسیله ی آن در خشکی و دریا ، به این مقیاس عظیم فساد تولید کنند تا حدی که آشکار شود؟ که فعلاً مجال پرداختن به این عبارت را ندارم اما آنچه در این عبارت بسیار مهم است این است:

در حقیقت این عبارت قسمتی از یک آیه ی قرآن است که ادامه ی آن در دعا نیامده، ادامه ای که بسیار بسیار جالب است. آیه کامل این است:

ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذیقَهُمْ بَعْضَ الَّذی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ (41- روم)

به واسطه ی آنچه که مردم کسب کرده اند، فساد در خشکی و دریا آشکار گشته تا خدا هم کیفر بعضى اعمالشان را به آنها بچشاند، باشد که باز گردند. (41)

از رنسان به این طرف بشر به یک باره بی خیال ربوبیت خدا میشود و می گوید خدایا هستی یا نیستی من باهات کاری ندارم ، من میخوام خودم، خودم را ربوبیت کنم ، به هر شکل که به عقل خودم میرسد دلم می خواهد در عالم دخل و تصرف کنم و تغییرو تحول بدم ، قوانین زندگی اجتماعی را خودم به میل خودم بنویسم و جهانی را بسازم ، زاده ی میل و خواست خودم ، با قائده ی کلی لا اکراه فی الدین و قد تبین الرشد من الغی بشر آزاد گذاشته شد برای به فعلیت در آوردن نیاتش در این عالم، البته هر شخص و امت و اجتماعی می توانند هر گونه که خواستند زندگی کنند اما باید بهای این مدل زندگی را هم بپردازند و معنی این قسمت آیه که (کیفر بعضی اعمالشان را می چشاند) هم همین است. اما رفته رفته بشر می فهمد که نمی تواند بدون وحی و هدایت خدا به سعادت حتی دنیایی رسید و اینجاست که( لعلهم یرجعون ) یعنی (باشد که باز گردند) رخ می دهد و تشنه و پذیرای امر ظهور می شوند.

تبیین این حقیقت که راه عدالت جز از طریق اهل بیت نمی گذرد در گرو توجه به این سه امر است:

نخست، عدالت  مهمترین نیاز بشریت است و امور دیگر فرع بر این اصل هستند و سامان جامعه بشری به برقراری عدل و  است و بدون آن نظام زندگی اجتماعی از هم می پاشد.

]یک توضیح درباره ی عدل: دوستان همانطور که می دانید معنای عدل یکسانی نیست، بلکه معنای عدل قرار گرفتن هر چیز سر جای خودش است. امروز خدا و احکام خدا در بین مردم سر جایش نیست ، قرآن خدا سر جایش نیست، ولی الله الاعظم خدا سر جایش نیست، نظام توضیع ثروت سرجایش نیست  و ... و با ظهور، همه ی این امور سر جایشان میرود به لطف خدا و برکت ولی اش [

دوم ، اجرای عدالت نیاز به مردان عادل دارد. هر دستی توان عدالت گستری ندارد. عدالت گستری نیاز به مردانی دارد که معصوم و از هرگونه هوس به دور باشند. مردان آلوده به هوس، به هوس رفتار می کنند نه به عدالت، آنکه به هوس رفتار می کند و پیرو هوای نفس خویش است، توان اجرای عدالت را ندارد، به همین جهت در اندیشه شیعی، یکی از شرایط امامت ، عصمت است.

]إن شاء الله در پستی مقداری  از 313 هم صحبت میکنیم و با حاکمان و والیان آینده دنیا آشنا می شویم. بالاخره باید دید یاران حضرت حجت چه کسانی هستند و چه ویژگی هایی دارند که تضمین کننده ی حاکمیت عدل در جهانند!!! [

سوم، عدالت گستری نیاز به عدالت پذیری دارد. این نکته نکته ی بسیار لطیف و دقیق و عظیمی است، بدون عدالت پذیری ، اجرای عدالت ممکن نیست. اگر امام عدالت گستر وجود داشته باشد ولی امت عدالت پذیر وجود نداشته باشد، عملیات عدالت گستری با شکست مواجه می شود. [15] و این امر یکی از مهمترین دلایل تأخیر در امر ظهور است چرا که عموم دنیا هنوز حقیقتآً طالب عدالت نیستند و با این مدل زندگی خو گرفته اند.

باتوجه به این سه امر، یک بار مسئله را مرور می کنیم: چون عدالت مهمترین نیاز بشریت است، خداوند هیچ گاه زمین را بدون امام عدالت گستر نگذاشته است. ولی از آنجا که حاکمیت عدالت، گذشته از وجود امام عدالت گستر، به عدالت پذیری ملت نیز نیاز دارد.

 سوال این است که اگر پذیرش عدالت و تحمل عدالت وجود نداشته باشد چه باید کرد؟!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

 اولین اقدام روشنگری است . در این مرحله باید به روشنگری پرداخت و موقعیت پیش آمده را توضیح داد و عاقبت راه برگزیده شده را روشن ساخت تا حجت آگاهی عمومی وجود داشته باشد. ]و إن شاء الله همه ی ما هر کس بنا به امکانات و ظرفیت خود در این اقدام شرکت میکند[

اگر این اقدام نتیجه ای نبخشد و مردم عدالت پذیر نشوند، نوبت به گام دوم می رسد که «حجت عملی» است. در این گام  مردم آنچه را به آنها گفته شده است ولی نپذیرفته اند، در عمل مشاهده می کنند، در حقیقت در این جا قانون (لِیُذیقَهُمْ) یعنی(چشیدن نتیجه اعمال) عمل می کند و مردم بن بستها را می بینند و به تجربه درمی یابند که هیچ راهی برای تحقق عدالت، جز راه امامت وجود ندارد.

 به بیان دیگر اگر بشر راه خود را از راه امامت جدا ساخت و به هشدارها و اندرزهای امامان گوش نداد، به خود واگذار می شود تا آنچه را درست می پندارد، عمل کند و بپذیرد و در این راه دریابد که هیچ کدام کلید عدالت نیست. اگر بشر به تجربه درنیابد که هیچ راهی به عدالت ختم نمی شود و هیچ حاکمی توان اجرای عدالت را ندارد، مدعیانی پیدا خواهند شد که بگویند راه و روش و هدف ما همین است و بدین سان مردم را گمراه سازند. اما اگر هر کس و هر صاحب عقیده ای و هر گروهی آنچه را دارد بیان کند و به اجرا درآورد و عملاً ثابت شود که توان اجرای عدالت را ندارد، آنگاه وقتی دولت امامت شکل می گیرد، هیچ کس نمی گوید اگر ما هم می بودیم چنین می کردیم، و چنین ادعایی از هیچ کس پذیرفته نمی شود و خریداری نخواهد داشت.

این واقعیت تلخ، پیش از این در کلمات معصومین اعلام شده بود اما بشر به این هشدارها و اندرزها اهمیت نداد و با خیره سری، راه پرمخاطره آزمون و خطا را انتخاب کرد و هزینه های سنگین بسیاری را پرداخت و هنوز هم می پردازد و خواهد پرداخت. همه ایده ها حاکمیت یافتند و در عمل به بشر ثابت شد که هیچ کدام توان اجرای عدالت را ندارند. در نهایت پس از شکست همه ایده های ممکن، بشر با سرخوردگی و سرافکندگی درخواهد یافت که سعادت دنیا و آخرت او ، در اندیشه های آسمانی و نظام الهی است. این مفهوم همان سخن امام باقر و امام صادق (علیه السلام) است که فرمودند باید در عمل ثابت شود که هیچ کس توان اجرای عدالت را ندارد تا پس از آن عدالت گستر واقعی ظهور کند و زمین را پر از عدل و داد نماید، پس از آنکه از ظلم و ستم پر شده است. و البته این تأسف و درد جانکاه بر سینه بشر خواهد ماند که می شد این آزمون و خطا انجام نشود و بسیار زودتر از این بشر به عدالت دست یابد. چه می شود کرد که خود کرده را تدبیر نیست. [16]

شایان ذکر است که سخن بالا هرگز به معنای کنار گذاشتن هرگونه تلاش و کوشش برای برقراری عدالت در عصر غیبت نیست؛ که این خود اندیشه ای انحرافی و در تعارض با خواسته ائمه اهل بیت (علیه السلام) است، بلکه به این معناست که هیچ دولتی، اگر چه دولتی دینی، نمی تواند و نباید ادعا کند که توان برقراری عدالت کامل را به طور مستقل و منهای حاکمیت امام عصر (علیه السلام) را دارد. بنابراین - چنانکه از سیره قولی و عملی امام راحل (رحمت الله علیه) نیز برمی آید - مسلمانان باید در عصر غیبت هم خود عدالت گستری پیشه کنند و هم امیدوار به تحقق کامل عدالت به دست توانای امام مهدی (علیه السلام) باشند.

و منتظر واقعی کسی است که در درجه اول خود عادل باشد و سعی کند به عدالت برخورد کند و در حد توان به اقامه عدالت هم کمک کند و هر تلاشی که هر شخص در طول تاریخ برای اقامه کلمه توحید و برقراری عدل در تاریخ انجام داده باعث ثبت شدن نامش در خیل منتظران حقیقی و قرار گرفتنش در جبهه حق علیه باطل در طول تاریخ شده است.

باشد که همه ی ما از یاوران حضرتش باشیم

خدایا فرج امام زمان را تعجیل بخش و دلهای ما را پذیرای فرامینش که همانا فرامین توست قرار ده!!

یا علی و التماس دعای فراوان!!!!!

پی نوشت:

- سوره اعراف (7) آیه 128

- الغیبه ؛ طوسی ص 472 ، ح 493 روضه الواعظین. ص 291

- الامالی ،صدوق ص 396 ح 3 روضه الواعظین، ص 234 ، 293

- سوره ص (38) آیه 88

- سوره ال عمران (3) آیه 34

- الامالی، طوسی ، ص 82 خ 121 و ص 104، ح 159، بشارالمصطفی، ص 263 ؛ مناقب ابن شهر آشوب ، ج 4 ص 11

- مروج الذهب، ج 3 ص 9، نثر الدر، ج 1، ص 328

- الکافی ، ج 1 ص 471، ح 5

- الغیبه، طوسی ، ص 472 ، ح 293 نثر الدر، ج 1 ، ص 328.

- الغیبه ، طوسی ، ص 472 ، ح 493 روضه الواعظین، ص 291.

- الکافی ، ج 1 ، ص 471 ح 5

- سوره اعراف (7) آیه 128

- الکافی ، ج 1 ص 407 ج 1

- الغیبه ، طوسی ص 472 ، ح 493

- الغیبه ، نعمانی، ص 274 ح 53

- ر.ک : ماهنامه موعود، ش 35 ص 30