کوتاه سخنی در باب یوگا:

باسمه تعالی

کوتاه سخنی در باب یوگا:

برخی گمان می‌کنند که یوگا صرفاً ورزش است؛ برخی که اطلاعات بیشتری دارند، می‌پذیرند که یوگا یک آیین است مرتبط با هندوییسم، اما معتقدند که آسانا یوگا (asana yoga) که بخش مربوط به حرکات بدنی یوگا است، ورزش محسوب می‌شود.

فعلاً بنا ندارم در باب یوگا و چیستی و ریشه‌های پیدایش آن صحبت کنم، صرفاً در باب رایج‌ترین بخش یوگا، یعنی آسانا یوگا (asana yoga) چند نکته مبتنی بر منابع معتبر خود یوگا تقدیم می‌کنم.

در اینجا مستقیماً متن مرجع را در این خصوص ذکر می‌کنم بی هیچ توضیح و دخل و تصرّفی:

سلام خورشید: سوریا نامسکار

سلام‌های خورشیدی پایه و اساس بسیاری از تمرین‌های یوگای معاصر هستند، اما این حرکات در واقع یک آیین باستانی ودایی (کتاب مقدّس هندوها) هستند تا نوعی ورزش. در اساطیر هندو، سلام بر خورشید مجموعه‌ای از حالت‌های برازنده است که هنگام سحر، رو به طلوع خورشید و برای پرستش خدای خورشید انجام می‌شود.
این سلام سنتی، دارای 12 مرحله برای نشان دادن 12 مظهر خدای خورشید است. این توالی به طور کلی به روش سنتی و مذهبی انجام می‌شد، اما با گذشت سال‌ها، این تمرین که از ریشه‌های باستانی تکامل یافته است، امروزه بخشی جدایی‌ناپذیر از تمرین یوگا است[1].

«سوریا» در زبان سانسکریت به معنای خورشید است؛ در آیین هندو مقصود از سوریا، خدای خورشید است که یکی از پنج خدای اصلی است که برای تحقق برهمن لازم هستند[2].

به عنوان تکمله عرض کنم، انجام ولو ناآگاهانه‌ی این حرکات که در حقیقت پرستش خدای خورشید (به اسم ورزش یوگا) است، قطعاً دارای اثر وضعی و تکوینی است؛ عملی که شخص با اختیار خود انجام می‌دهد و یقین هم دارد که آن را به تبعیت از خدا و حجت‌های خدا انجام نمی‌دهد، چنین عملی کمترین اثرش این است که چون به تبعیت از خدا و اولیای خدا انجام نمی‌شود، شخص را از حصن ولایت الهی خارج می‌سازد و به همین دلیلِ خارج شدن از حصن الهی، شخص در برابر پدیده‌های آسیب‌زننده‌ با منشأ غیر ملموس و ماورای محسوسات (نظیر اجنه)، به شدّت آسیب‌پذیر می‌شود. خطرات متعددی را هم که اساتید یوگا برای حالت بیداریِ کندالینی (که حد اعلا و ثمره‌ی نهایی انجام تمرین‌های یوگا است) بر می‌شمارند، به جهت آسیب‌پذیری نسبت به همین نیروهای ماورایی است.

ابتدا برخی از علائم خطرناک بیدرای کندالینی (که میوه‌ی نهایی زحمات یوگی از تمرین‌های یوگای خودش است)، بنابر اظهار سایت‌های معتبر و تخصصی خود یوگا، ذکر می‌شود:

1)‌ احساس گرما یا سرمای فراگیر
2) ناراحتی و درد در مغز
3) نوسانات خلقی و مشکلات گوارشی
4)‌ مشکل در خواب یا اختلال در چرخه خواب
5)‌ تجربه درد و درد یا احساسات عجیب و غریب در نواحی مختلف بدن
6) تغییرات در فشار خون و ضربان قلب
7) درجات مختلف انرژی، از بی‌حالی عمیق تاحالت هیجان شدید
8) علائم مشابه تشنج
9)‌ ناتوانی لحظه‌ای در حرکت یا کنترل اعضای بدن
10) احساس انرژی عظیمی که در بدن جریان دارد
11) نوسانات خلقی که بسیار شدید و غیرقابل پیش‌بینی است
12) نگرانی‌ها و دوره‌های وحشت
13) افسردگی و عدم رضایت
14) کابوس‌های پر طنین
15) اضطراب شدید یا پارانویا[3]

این اشتراک و تشابه میان علائم هشداردهنده‌ی بیداری کندالینی با علائم جن‌زدگی، مطلقاً تصادفی نیست!

در اینجا به عنوان تکمله عرض می‌کنم که، نباید این‌گونه پنداشت که مردمان بت‌پرست در گذشته، صرفاً سنگ و چوب و فلزی را به شکل تمثال در می‌آوردند و عبادتی می‌کردند، بدون آنکه مطلقاً تأثیر و اثری از آن بت‌ها ببینند!

خداوند در آیه 41 از سوره‌ی سبأ پرده از حقیقت مهم و مغفول بر می‌دارد و می‌فرماید:

«قالُوا سُبْحانَکَ أَنْتَ وَلِیُّنا مِنْ دُونِهِمْ بَلْ کانُوا یَعْبُدُونَ الْجِنَّ أَکْثَرُهُمْ بِهِمْ مُؤْمِنُونَ (سبأ:41)
ملائکه [در روز قیامت] مى‌گویند: «منزّهى [از اینکه همتایى داشته باشى]! تنها تو ولىّ و سرپرست مایى، نه آن‌ها، [آن‌ها ما را پرستش نمى‌کردند] بلکه جنّ را پرستش مى‌نمودند و اکثرشان به آن‌ها ایمان داشتند.»

در این آیه سخن از کسانی است که در دنیا جنیان را می‌پرستیدند، اینکه فرموده «کانوا یعبدون» استمرار این مطلب را در طول تاریخ بشری می‌رساند، یعنی مکرر و مستمر کسانی بودند در دنیا که جنیان را می‌پرستیدند، حال چرا این پرستش جن از سوی برخی از انسان‌ها در این دنیا صورت می‌گرفته؟

پاسخ به این پرسش در آیه 128 از سوره‌ی انعام چنین بیان شده است:

«وَ یَوْمَ یَحْشُرُهُمْ جَمیعاً یا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ وَ قالَ أَوْلِیاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنا بِبَعْضٍ وَ بَلَغْنا أَجَلَنَا الَّذی أَجَّلْتَ لَنا قالَ النَّارُ مَثْواکُمْ خالِدینَ فیها إِلاَّ ما شاءَ اللَه إِنَّ رَبَّکَ حَکیمٌ عَلیمٌ[4]

در آن روز که [خدا] همه‌ی آن‌ها را جمع و محشور مى‌سازد، [مى‌گوید]: اى گروه جنّیان [و شیاطین]! شما افراد زیادى از انسان‌ها را گمراه ساختید! دوستان و پیروان آن‌ها از میان انسان‌ها مى‌گویند: «پروردگارا! هر‌یک از ما دو گروه (پیشوایان و پیروان) از دیگرى بهره بردیم؛ [ما به لذّات زود‌گذر رسیدیم و آن‌ها به حکومت بر ما] و به پایان مهلتى که براى ما مقرّر داشته بودى رسیدیم». [خداوند] مى‌گوید: «آتش جایگاه شماست؛ جاودانه در آن خواهید ماند، مگر آنچه خدا بخواهد». پروردگار تو حکیم و داناست.»

علامه طباطبایی در ذیل این آیات می‌فرمایند:

سلطه و ولایت شیاطین بر انسان، قهری و جبری نیست، بلکه نتیجه‌ی یک معامله‌ی طرفینی میان انسان‌های کافر و شیاطین است؛ به این معنا که اگر انسان‌ها از شیاطین متابعت می‌کنند، به خاطر منافع و فوایدی است که در این کار متصور هستند و اگر شیاطین نیز آنان را می‌فریبند به خاطر منافعی است که در ولایت بر آنان و اداره کردن شئون ایشان می‌پندارند.

هم شیاطین از فریفتن انسان‌ها و ولایت داشتن بر ایشان نوعی لذت می‌برند و هم انسان‌ها از پیروی از شیاطین لذتی می‌برند، چرا که به این وسیله به مادیات و تمعات نفسانی و متاع دنیا و زخارفش می‌رسند[5].

---

[1] Sun Salutations: Surya Namaskar

Sun salutations are the foundation of many contemporary yoga practices but are actually an ancient vedic ritual rather than a form of exercise. The sun salutation is a graceful set of postures performed at dawn, facing the rising Sun and worshipping the Sun God, in Hindu mythology. The traditional salutation has 12 steps to represent the 12 manifestations of the Sun God. The sequence was generally practiced in the traditional, religious way, but over the years this practice has evolved from the ancient origins and is today, an integral part of yoga practice.
https://www.mariepageyoga.com/sun-salutations-surya-namaskar/

[2] Surya (/ˈsuːrjə/;[9]Sanskrit: सूर्य, IAST: Sūrya) is the Sun as well as the solar deity in Hinduism. He is traditionally one of the major five deities in the Smarta tradition, all of whom are considered as equivalent deities in the Panchayatana puja and a means to realise Brahman.
https://en.wikipedia.org/wiki/Surya

[3] Pervasive feelings of warmth or cold

Discomfort and aching in the brain

Mood swings and gastrointestinal problems

Trouble sleeping or disturbed sleep cycles

Experiencing aches and pains or strange feelings in different areas of the body

Variations in the BP and heart rate

Varying degrees of energy, from profound lethargy to

a state of excitement

Symptoms similar to seizures

A momentary inability to move or control one body

Feelings of immense energy coursing through one body

Mood swings that be so extreme and unpredictable

Worries and episodes of panic

Depression and alack of fulfilmentnant nightmares
Extreme anxiety or paranoia.
https://yinyangyogaacademy.org/blog/why-is-kundalini-yo

[4] (انعام:128)

[5] إنما للشیاطین الاستکثار مما هم مسلطون علیه وهو إغواء الإنس من طریق ولایتهم علیهم ولیست بولایة إجبار واضطرار بل من قبیل التعامل من الطرفین یتبع التابع المتبوع ابتغاء لما یرى فی اتباعه من الفائدة ، ویتولى المتبوع أمر التابع ابتغاء لما یستدر من النفع فی ولایته علیه وإدارة شئونه ، فللجن نوع التذاذ من إغواء الإنس والولایة علیهم ، وللإنس نوع التذاذ من اتباع الوساوس والتسویلات لیستدروا بذلک اللذائذ المادیة والتمتعات النفسانیة. (المیزان فی تفسیر القرآن (علامه طباطبائی): ج7، ص352)