1. فإذا رأیت الحق قد مات وذهب أهله،
2. ورأیت الجور قد شمل البلاد،
3. ورأیت القرآن قد خلق ـ وأحدث فیه ما لیس فیه ووجه على الأهواء ،
4. ورأیت الدین قد انکفأ کما ینکفئ الإناء
5. ورأیت أهل الباطل قد استعلوا على أهل الحق ،
6. ورأیت الشر ظاهرا لا ینهى عنه ویعذر أصحابه ،
7. ورأیت الفسق قد ظهر ـ واکتفى الرجال بالرجال والنساء بالنساء ،
8. ورأیت المؤمن صامتا لا یقبل قوله ،
9. ورأیت الفاسق یکذب ولا یرد علیه کذبه وفریته ،
10. ورأیت الصغیر یستحقر بالکبیر ،
11. ورأیت الأرحام قد تقطعت ،
12. ورأیت من یمتدح بالفسق یضحک منه ولا یرد علیه قوله ،
13. ورأیت الغلام یعطی ما تعطی المرأة ـ
14. ورأیت النساء یتزوجن بالنساء ،
15. ورأیت الثناء قد کثر ،
16. ورأیت الرجل ینفق المال فی غیر طاعة الله ـ فلا ینهى ولا یؤخذ على یدیه ،
17. ورأیت الناظر یتعوذ بالله ـ مما یرى المؤمن فیه من الاجتهاد ،
18. ورأیت الجار یؤذی جاره ولیس له مانع ،
19. ورأیت الکافر فرحا لما یرى فی المؤمن ، مرحا لما یرى فی الأرض من الفساد ،
20. ورأیت الخمور تشرب علانیة ـ ویجتمع علیها من لا یخاف الله عز وجل ،
21. ورأیت الأمر بالمعروف ذلیلا ،
22. ورأیت الفاسق فیما لا یحب الله قویا محمودا ،
23. ورأیت أصحاب الآیات یحقرون ویحقر من یحبهم ،
24. ورأیت سبیل الخیر منقطعا وسبیل الشر مسلوکا ،
25. ورأیت بیت الله قد عطل ویؤمر بترکه ـ
26. ورأیت الرجل یقول ما لا یفعله ،
27. ورأیت الرجال یتمنون للرجال والنساء للنساء ،
28. ورأیت الرجل معیشته من دبره ـ ومعیشة المرأة من فرجها ،
29. ورأیت النساء یتخذن المجالس کما یتخذها الرجال ،
30. ورأیت التأنیث فی ولد العباس ـ قد ظهر وأظهروا الخضاب ـ وامتشطوا کما تمشط المرأة لزوجها ، وأعطوا الرجال لأموال على فروجهم ، وتنوفس فی الرجل ، وتغایر علیه الرجال ،
31. وکان صاحب المال أعز من المؤمن ،
32. وکان الربا ظاهرا لا یعیر ،
33. وکان الزنا تمتدح به النساء ،
34. ورأیت المرأة تصانع زوجها على نکاح الرجال ،
35. ورأیت أکثر الناس وخیر بیت من یساعد النساء على فسقهن ،
36. ورأیت المؤمن محزونا محتقرا ذلیلا ـ
37. ورأیت البدع والزنا قد ظهر ،
38. ورأیت الناس یعتدون بشاهد الزور ،
39. ورأیت الحرام یحلل ، والحلال یحرم ،
40. ورأیت الدین بالرأی وعطل الکتاب وأحکامه ،
41. ورأیت اللیل لا یستخفى به من الجرأة على الله ،
42. ورأیت المؤمن لا یستطیع أن ینکر إلا بقلبه ـ
43. ورأیت العظیم من المال ینفق فی سخط الله عز وجل ،
44. ورأیت الولاة یقربون أهل الکفر ویباعدون أهل الخیر ،
45. ورأیت الولاة یرتشون فی الحکم ،
46. ورأیت الولایة قبالة لمن زاد ،
47. ورأیت ذوات الأرحام ینکحن ویکتفى بهن ،
48. ورأیت الرجل یقتل على التهمة وعلى الظنة ـ ویتغایر على الرجل الذکر فیبذل له نفسه وماله ،
49. ورأیت الرجل یعیر على إتیان النساء ،
50. ورأیت الرجل یأکل من کسب امرأته من الفجور یعلم ذلک ویقیم علیه ،
51. ورأیت المرأة تقهر زوجها ـ وتعمل ما لا یشتهی وتنفق على زوجها ،
52. ورأیت الرجل یکری امرأته وجاریته ـ ویرضى بالدنی من الطعام والشراب ،
53. ورأیت الإیمان بالله عز وجل کثیرة على الزور ،
54. ورأیت القمار قد ظهر ،
55. ورأیت الشراب یباع ظاهرا لیس له مانع ،
56. ورأیت النساء یبذلن أنفسهن لأهل الکفر ،
57. ورأیت الملاهی قد ظهرت یمر بها لا یمنعها أحد أحدا ـ ولا یجترئ أحد على منعها ،
58. ورأیت الشریف یستذله الذی یخاف سلطانه ،
59. ورأیت أقرب الناس من الولاة ـ من یمتدح بشتمنا أهل البیت ،
60. ورأیت من یحبنا یزور ولا تقبل شهادته ،
61. ورأیت الزور من القول یتنافس فیه ،
62. ورأیت القرآن قد ثقل على الناس استماعه ـ وخف على الناس استماع الباطل ،
63. ورأیت الجار یکرم الجار خوفا من لسانه ،
64. ورأیت الحدود قد عطلت وعمل فیها بالأهواء ،
65. ورأیت المساجد قد زخرفت ،
66. ورأیت أصدق الناس عند الناس المفتری الکذب ،
67. ورأیت الشر قد ظهر والسعی بالنمیمة ،
68. ورأیت البغی قد فشا ،
69. ورأیت الغیبة تستملح ویبشر بها الناس بعضهم بعضا ،
70. ورأیت طلب الحج والجهاد لغیر الله ـ
71. ورأیت السلطان یذل للکافر المؤمن ،
72. ورأیت الخراب قد أدیل من العمران ،
73. ورأیت الرجل معیشته من بخس المکیال والمیزان ،
74. ورأیت سفک الدماء یستخف بها ،
75. ورأیت الرجل یطلب الرئاسة لغرض الدنیا ـ ویشهر نفسه بخبث اللسان لیتقى وتستند إلیه الأمور ،
76. ورأیت الصلاة قد استخف بها ،
77. ورأیت الرجل عنده المال الکثیر لم یزکه منذ ملکه ،
78. ورأیت المیت ینشر من قبره ویؤذى وتباع أکفانه ،
79. ورأیت الهرج قد کثر ،
80. ورأیت الرجل یمسی نشوان ـ ویصبح سکران لا یهتم بما الناس فیه ،
81. ورأیت البهائم تنکح ،
82. ورأیت البهائم تفرس بعضها بعضا ،
83. ورأیت الرجل یخرج إلى مصلاه ویرجع ـ ولیس علیه شیء من ثیابه ،
84. ورأیت قلوب الناس قد قست ـ وجمدت أعینهم وثقل الذکر علیهم ،
85. ورأیت السحت قد ظهر یتنافس فیه ،
86. ورأیت المصلی إنما یصلی لیراه الناس ،
87. ورأیت الفقیه یتفقه لغیر الدین ـ یطلب الدنیا والرئاسة ،
88. ورأیت الناس مع من غلب ،
89. ورأیت طالب الحلال یذم ویعیر ـ وطالب الحرام یمدح ویعظم ،
90. ورأیت الحرمین یعمل فیها بما لا یحب الله ـ لا یمنعهم مانع ولا یحول بینهم وبین العمل القبیح أحد ،
91. ورأیت المعازف ظاهرة فی الحرمین ،
92. ورأیت الرجل یتکلم بشیء من الحق ـ ویأمر بالمعروف وینهى عن المنکر ـ فیقوم إلیه من ینصحه فی نفسه فیقول : هذا عنک موضوع ،
93. ورأیت الناس ینظر بعضهم إلى بعض ویقتدون بأهل الشر ،
94. ورأیت مسلک الخیر وطریقه خالیا لا یسلکه أحد ،
95. ورأیت المیت یهز به فلا یفزع له أحد ،
96. ورأیت کل عام یحدث فیه من البدعة والشر أکثر مما کان ،
97. ورأیت الخلق والمجالس لا یتابعون إلا الأغنیاء ،
98. ورأیت المحتاج یعطى على الضحک به ـ ویرحم لغیر وجه الله ،
99. ورأیت الآیات فی السماء لا یفزع لها أحد ـ
100.ورأیت الناس یتسافدون کما تسافد البهائم ـ لا ینکر أحد منکرا تخوفا من الناس ،
101.ورأیت الرجل ینفق الکثیر فی غیر طاعة الله ـ ویمنع الیسیر فی طاعة الله ،
102.ورأیت العقوق قد ظهر واستخف بالوالدین ـ وکانا من أسوإ الناس حالا عند الولد ـ ویفرح بأن یفتری علیهما ،
103.ورأیت النساء وقد غلبن على الملک وغلبن على کل أمر لا یؤتى إلا ما لهن فیه هوى ،
104.ورأیت ابن الرجل یفتری على أبیه ـ ویدعو على والدیه ویفرح بموتهما ،
105.ورأیت الرجل إذا مر به یوم ـ ولم یکسب فیه الذنب العظیم ـ من فجور أو بخس مکیال أو میزان أو غشیان حرام ـ أو شرب مسکر کئیبا حزینا ـ یحسب أن ذلک الیوم علیه وضیعة من عمره ،
106.ورأیت السلطان یحتکر الطعام ،
107.ورأیت أموال ذوی القربى ـ تقسم فی الزور ویتقامر بها وتشرب بها الخمور ،
108.ورأیت الخمر یتداوى بها ویوصف للمریض ویستشفى بها ،
109.ورأیت الناس قد استووا فی ترک الأمر بالمعروف ـ والنهی عن المنکر وترک التدین به ،
110.ورأیت ریاح المنافقین وأهل النفاق قائمة ـ وریاح أهل الحق لا تحرک ،
111.ورأیت الأذان بالأجر والصلاة بالأجر ،
112.ورأیت المساجد محتشیة ممن لا یخاف الله ـ مجتمعون فیها للغیبة وأکل لحوم أهل الحق ـ ویتواصفون فیها شراب المسکر ،
113.ورأیت السکران یصلی بالناس ـ وهو لا یعقل ولا یشان بالسکر ـ وإذا سکر أکرم واتقى وخیف وترک لا یعاقب ویعذر بسکره ،
114.ورأیت من أکل أموال الیتامى یحمد بصلاحه ،
115.ورأیت القضاة یقضون بخلاف ما أمر الله ،
116.ورأیت الولاة یأتمنون الخونة للطمع ،
117.ورأیت المیراث قد وضعته الولاة ـ لأهل الفسوق والجرأة على الله ـ یأخذون منهم ویخلونهم وما یشتهون ،
118.ورأیت المنابر یؤمر علیها بالتقوى ـ ولا یعمل القائل بما یأمر ،
119.ورأیت الصلاة قد استخف بأوقاتها ،
120.ورأیت الصدقة بالشفاعة ـ ولا یراد بها وجه الله ویعطی لطلب الناس ،
121.ورأیت الناس همهم بطونهم وفروجهم ـ لا یبالون بما أکلوا وما نکحوا ،
122.ورأیت الدنیا مقبلة علیهم ،
123.ورأیت أعلام الحق قد درست فکن على حذر ـ واطلب إلى الله عز وجل النجاة ، واعلم أن الناس فی سخط الله عز وجل ـ وإنما یمهلهم لأمر یراد بهم فکن مترقبا ـ واجتهد لیراک الله عز وجل فی خلاف ما هم علیه ـ فإن نزل بهم العذاب ـ وکنت فیهم عجلت إلى رحمة الله ، وإن أخرت ابتلوا ـ وکنت قد خرجت مما هم فیه من الجرأة على الله عز وجل ـ واعلم أن الله لا یضیع أجر المحسنین ، وأن رحمة الله قریب من المحسنین.
منبع:
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی): ج5، ص 296 به نقل از کتاب کافی (ثقة الاسلام کلینی): ج8، ص 36
http://lib.eshia.ir/12016/5/396
http://lib.eshia.ir/11005/8/36
امیرالمومنین از رسول خداوند نقل فرمودند که رسول خدا فرمود:
وَ رُوِیَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ طَلَبَ الْعِلْمَ لِلَّهِ لَمْ یُصِبْ مِنْهُ بَاباً إِلَّا ازْدَادَ بِهِ فِی نَفْسِهِ ذُلًّا وَ فِی النَّاسِ تَوَاضُعاً وَ لِلَّهِ خَوْفاً وَ فِی الدِّینِ اجْتِهَاداً وَ ذَلِکَ الَّذِی یَنْتَفِعُ بِالْعِلْمِ فَلْیَتَعَلَّمْهُ وَ مَنْ طَلَبَ الْعِلْمَ لِلدُّنْیَا وَ الْمَنْزِلَةِ عِنْدَ النَّاسِ وَ الْحُظْوَةِ عِنْدَ السُّلْطَانِ لَمْ یُصِبْ مِنْهُ بَاباً إِلَّا ازْدَادَ فِی نَفْسِهِ عَظَمَةً وَ عَلَى النَّاسِ اسْتِطَالَةً وَ بِاللَّهِ اغْتِرَاراً وَ مِنَ الدِّینِ جَفَاءً فَذَلِکَ الَّذِی لَا یَنْتَفِعُ بِالْعِلْمِ فَلْیَکُفَّ وَ لْیُمْسِکْ عَنِ الْحُجَّةِ عَلَى نَفْسِهِ وَ النَّدَامَةِ وَ الْخِزْیِ یَوْمَ الْقِیَامَة
هر که دانش را برای خدا بیاموزد، به هیچ بابی از آن نرسد مگر آنکه بیش از پیش خود را حقیرتر ببیند، با مردم متواضعتر شود، ترسش از خدا بیشتر گردد و در دینش کوشاتر شود. چنین کسی از علم بهره مند می شود، پس باید آن را بیاموزد
اما کسی که دانش را برای دنیا و منزلت یافتن نزد مردم و موقعیت یافتن نزد سلطان و حاکم فراگیرد، به هیچ بابی از آن نرسد مگر اینکه خودبزرگ بین تر شود و بر مردم بیشتر فخر فروشی کند و از خدا بیشتر غافل شود و از دین بیشتر فاصله بگیرد. چنین کسی از دانش نفع نمی برد، بنابر این باید از تحصیل دانش خود داری کند و علیه خود، حجت و پشیمانی و رسوایی در روز قیامت فراهم نیاورد.
روضة الواعظین و بصیرة المتعظین (ط - القدیمة)، ج1، ص: 12
راه حل به نظر شما چیه؟
پینوشت:
وَ لَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ أُولَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿سوره حشر - آیه ۱۹﴾
و مانند کسانی مباشید که خدا را فراموش کردند، پس خدا هم آنان را دچار خودفراموشی کرد و خودشان را از یاد بردند.
أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (سوره رعد - آیه 28)
همانا که تنها با یاد خدا قلوب به آرامش و اطمینان دست یابد.
مَن أعرَضَ عَن ذِکرِی فإنّ لَهُ مَعِیشَهً ضَنکاً (سوره طه - آیه 124)
هر کس از یاد من رویگردان شود پس برایش زندگی تنگ و سختی خواهد بود.
دو چیز وجود دارد: خود وخودیت.[نفس و نفسانیت]
خود نباید فراموش شود چرا که راه اتصال انسان به خداست. [همان نفختُ فیه من روحی؛ انا لله و انا الیه راجعون]
[خدا] در قرآن فرمود:
و لا تکونوا کالذین نسواالله فانساهم انفسهم [سوره حشر - آیه 119]
اما خودیت [نفسانیت، انانیت، رفتن دنبال هوا و هوس و حرص و آز و جاه و مقام] و باد کردن غلط است.
این خود[نفس] در حیوانات هم هست این که شیر پای اولیا خدا را می بوسد، چون خود او [نفسش] مخاطب قرار گرفته نه طبیعتش که درندگی است.
و تمدن و غرب و مدرنیته همان است که خود و نفس و از کجا آمدهام، آمدنم بهر چه بود، به کجا میروم آخر را از یاد برده
و تابع نفسانیت و هواها شده و این بشری که چهارنعل به دنبال تحقق هواهای نفسش است و کاری با خالق ندارد و خود ربوبیت خود را بر عهده گرفته است عاقبتش چه میشود؟
میشود بشر مدرنی که روز به روز با پدیده افسردگی بیش از پیش دست و پنجه نرم میکند و هر روز افسردهتر از دیروز میشود و به تحقق آیه ذیل بیش از پیش نزدیک میشود:
مَن أعرَضَ عَن ذِکرِی فإنّ لَهُ مَعِیشَهً ضَنکاً (سوره طه - آیه 124)
هر کس از یاد من رویگردان شود پس برایش زندگی تنگ و سختی خواهد بود.
و کان للصادق علیه السلام ابن فبینا هو یمشى بین یدیه إذ غص فمات فبکى و قال:
لئن اخذت لقد بقیت ، و لئن ابتلیت لقد عافیت، ثم حمل الى النساء فلما رأینه صرخن فأقسم علیهن أن لا یصرخن،
فلما أخرجه للدفن قال: سبحان من یقتل أولادنا و لا نزداد له حبا، فلما دفنه قال: یا بنى وسع الله فی ضریحک و جمع بینک و بین نبیک.
و قال علیه السلام: انا قوم نسأل الله ما نحب فیمن نحب، فیعطینا، فإذا أحب ما نکره فیمن نحب، رضینا.
امام صادق علیه السلام پسری داشتند، روزی در حالی که در جلو حضرت راه میرفت ناگهان چیزی در گلویش گیر کرد و مُرد. حضرت گریست و گفت:
[الهی] اگر بگیری، هم تو هستی که میدهی، و اگر گرفتار سازی، هم تو هستی که عافیت بخشی. سپس پیکر او را نزد بانوان بردند. وقتی زنها آن کودک را دیدند، شیون کردند. حضرت آنان را قسم داد که شیون و فریاد نکنند. چون او را برای دفن بیرون بردند فرمود:
منزّه است خدایی که فرزندان ما را میکشد، یکن جز بر محبت ما به او افزوده نمیشود و چون پیکرش را به خاک سپرد فرمود: فرزندم! خداوند آرامگاه تو را گشایش دهد و تو را با پیامبرت گرد هم آورد.
همچنین فرمود:
ما مردمی هستیم که برای کسانی که دوستشان داریم، آنچه دوست داریم از خدا درخواست میکنیم و خدا آن را به ما میدهد. لیکن اگر خدا چیزی را دوست بدارد که ما آن را برای کسی که دوست داریم، نمیپسندیم [در اینجا مثلاً همین فوت ناگهانی کودکشان را که خدا خواسته و قبل از اراده خدا امام علیه السلام آن را برای فرزندشان نمیپسندیدند]، به خواست خداوند خشنود میشویم. [در اینجا مثلاً هنگام جاری شدن خواست و اراده خدا همانگونه که خود امام علیه السلام هم بیان فرمودند با مرگ فرزند خشنود بودند و بابت این امر حتی محبتشان به پروردگار بیش از پیش شد.]
الدعوات (قطب راوندی):ص 286
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ مَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُو عَنْ کَثِیرٍ (سوره شوری - آیه 30)
هیچ مصیبتی به شما نمیرسد مگر به واسطه کردار خودتان و (خداوند) از (عقوبت) بسیاری (از گناهانتان) در میگذرد و عفو مینماید.
اگر کسی بسیار گرفتار اتفاقاتی میشود که برایش غم و غصه به دنبال دارد و راهی هم برای خلاصی از آن پیدا نمیکند (و نمیداند از کجا دارد میخورد) در این حدیث علوی عمیقاً بیاندیشد...
مولی الموحدین
امیرالمؤمنین
امام العارفین
یعسوب الدین
اسد الله الغالب
غالب کل غالب
علی بن ابیطالب علیهما اسلام:
من أسر ما یرضی الله (عزوجل) أظهر الله له ما یسره، و من أسر ما یسخط الله (تعالى) أظهر الله ما یحزنه.
هر کس در پنهان آنچه را مایه رضایت و خوشنودی پروردگار است انجام دهد، خدای تعالی آنچه را که مایه سرور و شادی اوست برایش آشکار نماید؛ و هر کس در پنهان آنچه را مایه خشم و ناخشنودی خداست انجام دهد،خدای تعالی آنچه را که مایه غم و اندوهش باشد برایش آشکار نماید.
امالی (شیخ طوسی): ج1، ص 182
انجام دادن یا ندادن واجبات یک چیز است
قبول داشتن یا نداشتن آن چیز دیگر
مثلاً شاید کسی بگوید من قبول دارم باید نماز خواند و نماز خواندن واجب است اما برایم سخت است و گاهی تنبلیم میآید (به اصطلاح کاهل نماز است.)
چنین کسی بسیار تفاوت دارد با کسی که بگوید من اصلاً نماز را قبول ندارم.
یا مثلاً کسی بگوید که من میدانم داشتن حجاب واجب است اما زوم به نفسم نمیرسد که آن را درست اجرا کنم. چنین کسی بسیار تفاوت دارد با کسی که بگوید من اصلاً حجاب را قبول ندارم.
فرقش چیست؟
اولی میشود مسلمان اهل معصیت و گناه
دومی میشود کافر که عذابش اصلاً قابل قیاس با مسلمان معصیتکار نیست!
از کجا میگویم؟!
حضرت امام محمد باقر علیه السلام:
مَنْ جَحَدَ الْفَرَائِضَ کَانَ کَافِراً.
هر کس منکر واجبات شود کافر است.
اصول کافى (ثقة الاسلام کلینی): ج3 ، ص 55 ، حدیث 2